نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بانکداری اسلامی)

نویسندگان

• حسن مهدوی پناه ¹
• مریم خلیلی عراقی ²
• مهدی منتظر ³
• حمیدرضا وکیلی فرد ⁴

¹ دانشجو دکتری حقوق مالی،گروه مدیریت مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

² دانشیار گروه مدیریت مالی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³ استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده علوم انسانی، واحد دماوند، دانشگاه آزاد اسلامی، دماوند، ایران

⁴ دانشیار گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

یکی از اصول اساسی در نظام مالی برای توسعه اقتصادی و کاهش فقر، شمول‌مالی است که با اصول عدالت و برابری در نظام مالی اسلامی مطابقت دارد. شمول مالی عبارت است از سهولت دسترسی، در دسترس بودن و استفاده از سیستم مالی رسمی برای همه اعضای یک اقتصاد. بنابراین شمول مالی یک پدیده چند بُعدی است که نیازمند نظارت موثر است. نظارت مؤثر نه تنها ثبات بانک را تقویت می‌کند؛ بلکه رشد اقتصادی را تضمین و اعتماد به سیستم مالی را ایجاد می‌کند. یکی از راه‌های ایجاد اعتماد، تصویب و اجرای قوانینی است که از منافع همه ذینفعان (برای یک اقتصاد فراگیر) محافظت می‌کند. بنابراین هدف این پژوهش، ارائه مدلی جهت تحلیل تاثیر قوانین نظارتی بانک مرکزی و فناوری مالی بر شمول مالی در نظام بانکداری بدون ربای ایران بود. در این مطالعه از رویکرد جدیدی برای برآورد شاخص شمول‌مالی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که مقررات نظارتی بانک مرکزی و فناوری مالی در توسعه شمول مالی موثر هستند. همچنین یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که توسعه فناوری مالی‌ در صنعت بانکداری به خصوص طی سال‌های اخیر، باعث توسعه شمول‌مالی در ایران شده‌ و دسترسی عادلانه و برابر به محصولات و خدمات مالی برای افراد جامعه (که هدف اصلی شمول‌مالی است) ایجاد کرده است و با گسترش شمول‌مالی، محرومیت‌مالی در جامعه کاهش پیدا کرده است.

کلیدواژه‌ها

• مقررات نظارتی
• شمول مالی
• فناوری مالی
• بانکداری بدون ربا

موضوعات

• علمی - پژوهشی (بانکداری اسلامی)

عنوان مقاله [English]

A analyze the impact of Central Bank regulatory laws on financial inclusion in Iran's usury-free banking system.

نویسندگان [English]

• hassan mahdavi panah ¹
• maryam khaliliaraghi ²
• mehdi montazer ³
• hamidreza vakilifard ⁴

¹ Ph.D. student in Financial Law, Department of Financial Management, Faculty of Management and Economy, Sciences and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.

² Associate Professor Department of Financial Management, Faculty of Management and Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

³ Assistant Professor Department of Private Law, Faculty of Human Sciences, Damavand Branch, Islamic Azad University, Damavand, Iran

⁴ Associate professor Department of Accounting, Faculty of Management and Economics, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

چکیده [English]

One of the fundamental principles in the financial system for economic development and poverty reduction is financial inclusion, which is in line with the principles of justice and equality in the Islamic financial system. Financial inclusion refers to the accessibility, availability, and usage of the formal financial system by all members of an economy. Therefore, financial inclusion is a multi-dimensional phenomenon that requires effective supervision. Effective supervision not only strengthens the stability of banks but also ensures economic growth and builds trust in the financial system. One way to build trust is through the enactment and enforcement of laws that protect the interests of all stakeholders in a comprehensive economy.

Therefore, the aim of this research was to present a model for analyzing the impact of central bank regulatory laws and financial technology on financial inclusion in the interest-free banking system in Iran. This study used a new approach to estimate the financial inclusion index. The research findings indicated that the regulatory laws of the central bank and financial technology are effective in developing financial inclusion. Furthermore, the research findings suggest that the development of financial technology, especially in the banking industry in recent years, has led to the expansion of financial inclusion in Iran, creating fair and equal access to financial products and services for individuals in society, which is the main goal of financial inclusion, and with the expansion of financial inclusion, financial deprivation in society has decreased.

کلیدواژه‌ها [English]

• Regulatory regulations
• financial inclusion
• financial technologies
• usury-free banking