نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»

بررسی تأثیر انواع اعتبارات بانکی نظام بانکداری بدون‌ربا بر رکودتورمی در ایران

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بانکداری اسلامی)

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد و بانکداری اسلامی دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی گرایش بانکداری اسلامی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

عمده تجهیز و تخصیص اعتبارات در اقتصاد ایران، توسـط نظـام بـانکی صـورت می‌گیرد. از این‌رو با توجه به نقش بانک‌هـا در اقتصـاد کشـور خصوصـاً تأمین مـالی بنگاه‌های اقتصادی، بررسی تأثیر و نقش تسهیلات بانکی از طریق عقود مختلف بر پدیده رکود تورمی امری ضروری است. کانال اعتبارات بانکی یکی از کانال­های انتقال پولی در سازوکار انتقال سیاست پولی است و سیاست‌های پولی بانک مرکزی از طریق کانال اعتباردهی بانکی به‌وسیله عقود مختلف و اوراق مشارکت بانک مرکزی، اجرا می‌شود. در این پژوهش تأثیر عقود مشارکتی، عقود مبادله‌ای، سرمایه‌گذاری مستقیم و قرض‌الحسنه بر رکود تورمی کشور موردبررسی قرار گرفته است. بدین‌منظور با استفاده از داده­های فصلی تسهیلات مبتنی‌بر قراردادهای اسلامی در کنار متغیّرهای نرخ ارز، درآمد­های نفتی و هزینه‌های دولت طی دوره زمانی سال 79-1395، در چارچوب مدل خودرگرسیون برداری بیزین و پیشین نرمال- ویشارتِ سیمز- ژا مورد‌ارزیابی قرار گرفته است. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که افزایش سطح تسهیلات در چارچوب عقود مشارکتی، قرض‌الحسنه و سرمایه‌گذاری مستقیم، باعث افزایش نسبی و محدود رکود تورمی می‌شود و در مقابل عقود مبادله‌ای، کاهش رکود تورمی را به‌دنبال دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Different Credits of free usury (interest) banking system on Stagflation in Iran

نویسندگان [English]

  • Mahdi Ghaemi Asl 1
  • Mahdi Nazaraghayi 2

1 Assistant Professor, Economics and Islamic Banking Department, Faculty of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

2 M.A. Student of Islamic Banking, Economics and Islamic Banking Department, Economics Faculty, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Major equipping and allocation of credits in the Iranian economy is carried out by the banking system. Therefore, considering the role of banks in the economy, especially the financing of economic enterprises, the impact of banking facilities through various contracts on the phenomenon of stagflation is essential. The bank credit channel is one of the channels of monetary transfer in the mechanism of monetary policy transfer, and monetary policy of the central bank is implemented through a variety of contracts through a bank crediting channel. In this research, the effect of Participative contracts, exchangeable contracts, direct investment and Qarzol-Hasaneh contracts in free usury (interest) banking on Stagflation in Iran has been studied. For this purpose, by Using the seasonal data of Islamic-based facilities along with exchange rate, oil revenues and government expenditures variables during the period of 2000-2016, within the framework of the BVAR model and the Normal-Wishart prior of Sims-Zha has been evaluated. The results show that increasing the level of facilities within the framework of Participative contracts, direct investment and Qarzol-Hasaneh contracts leads to a relative and limited increase of stagflation, and in contrast to the exchangeable contracts, leads to a reduction of stagflation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Participative contracts
  • exchangeable contracts
  • direct investment and Qarzol-Hasaneh contracts
  • BVAR
  • stagflation
احمدی‌حاجی‌آبادی، سیدروح‌الله، و بهاروندی، احمد (1389). راهکارهای اجرای صحیح عقدهای مشارکتی در نظام بانکی ایران. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 10(38)، 119-146.
اکبرزاده، معین (1392). مقایسه تطبیقی عقود مبادله ای و مشارکتی و شناخت مشکلات و فواید کاربرد آنها در نظام بانکداری اسلامی. فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، 2(4 و 5)، 161-198.
باستانی‌فر، ایمان، و میرزایی، رخساره (1393). تحلیل ریشه‌های رکود تورمی در اقتصاد ایران و ارائه راهکارهای برون رفت. پژوهش‌های پولی - بانکی، 7(21)، 361-380.
بت‌شکن، محمد (1392). سیاست‌های پولی و مالی بهینه در اقتصاد مقاومتی با تأکید بر تحریم‌ها. بیست و چهارمین همایش بانکداری اسلامی، مؤسسه عالی آموزش بانکداری ایران.
برانسون، ویلیام‌اچ (1376). سیاست‌های اقتصاد کلان (عباس شاکری، مترجم) (چاپ دوازدهم). تهران: نی.
تقوی، مهدی (1386). بررسی آثار نرخ سود بانکی بر سرمایه‌گذاری و تولید در اقتصاد ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی جمهوری اسلامی ایران.
توتونچیان ایرج (1375). پول، ارز و بانکداری. تهران مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی.
خانی قریه‌گپی، نوشین؛ سحابی، بهرام؛ عزیزی، فیروزه؛ و صباغ کرمانی، مجید (1392). شناسایی علل رکود تورمی. فصلنامه مدل‌سازی اقتصادی، 7(24)، 19-35.
خلیلی‌عراقی، سیدمنصور، و سوری، علی (1383). راهنمای نوین در اقتصاد کلان تهران: برادران.
رحمانی، تیمور (1387). اقتصاد کلان (چاپ ششم). تهران: برادران.
رحمتی، محمدحسین، و مدنی‌زاده، سیدعلی (1393). رکودتورمی و راهکارهای خروج. تهران: پژوهشکده پولی بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
صدر، سیدکاظم (۱۳۸۶). انتخاب کارآمد ابزارهای مالی اسلامی و اطلاعات نامتقارن. تهران: دانشگاه شهید بهشتی.
صدیقی، نجات­الله (۱۳۷۸). المصارف الاسلامیة فی اطار العمل الاسلامی (جلد ۱). عمان: مجمع سلطنتی برای تحقیقات تمدن اسلامی، مؤسسه آل‌البیت علیه السلام.
فرجی، یوسف (1379). آشنایی با ابزارها و نهادهای پولی و مالی. تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران.
ملاکریمی، فرشته و قلیچ، وهاب (1390). بررسی ابعاد فقهی، حقوقی و اجرایی کاربردی شدن عقود مرابحه، استصناع و خرید دین در نظام بانکی کشور، فصلنامه تازه‌های اقتصاد، 133(3)، 30-39.
مصباحی‌مقدم، غلامرضا (1385). مشکلات بانک‌های اسلامی و راه‌حل آنها. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 5(20)، 159-190.
موسویان، سیدعباس (1384). ربا در قرض‌های تولیدی و تجاری، فصلنامه اقتصاد اسلامی، 5(18)، 35-62.
نظرپور، محمدنقی؛ و مؤمنی‌نژاد، ناهید؛ و حقیقی، میثم (1396). ساختار مالی بانک محور و نقش آن در بروز پدیده رکودتورمی در اقتصاد ایران. فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، 5(18)، 247-266.
Alfaro, R., Franken, H., García, C., & Jara, A. (2004). The Bank Lending Channel in Chile. Banking Market Structure and Monetary Policy, 121-145.
Bahmani-Oskooee, M. (1996). Source of Stagflation in an Oil-Producing Country: Evidence from Iran. Journal of Post Keynesian Economics, 18(4), 609-620.
Ball, L. (1999). Efficient Rules for Monetary Policy. International Finance, 2(1), 63-83.
Baumol, W. J. (1986). Productivity Growth, Convergence, and Welfare: What the Long-Run Data Show. The American Economic Review, 1072-1085.
Berger, A. N., & Udell, G. F. (1992). Some Evidence on the Empirical Significance of Credit Rationing. Journal of Political Economy, 100(5), 1047-1077.
Bernanke, B. S., Lown, C. S., & Friedman, B. M. (1991). The Credit Crunch. Brookings Papers on Economic Activity, 1991(2), 205-247.
Bernanke, B. S., & Gertler, M. (1995). Inside the Black Box: the Credit Channel of Monetary Policy Transmission. Journal of Economic Perspectives, 9(4), 27-48.
Brandt, P. T., & Sandler, T. (2012). A Bayesian Poisson Vector Autoregression Model. Political Analysis, 20(3), 292-315.
Cedeño, L., Carrero, C., Quintero, K., Pino, H., & Espinoza, W. (2004). Cylindrocarpon Destructans var. Destructans and Neonectria Discophora Var. Rubi Associated With Black Foot Rot on Blackberry (Rubus Glaucus Benth.) in Merida, Venezuela. Interciencia, 29(8), 455-460.
Cogley, T., & Sargent, T. J. (2008). The Market Price of Risk and the Equity Premium: A Legacy of the Great Depression? Journal of Monetary Economics, 55(3), 454-476.
De Souza, L. V. (2006). Estimating the Existence of the Bank Lending Channel in the Russian Federation. Bank i Kredyt, 3.
Durham, W. H. (1976). The Adaptive Significance of Cultural Behavior. Human Ecology, 4(2), 89-121.
Friedman, M., & Schwartz, A. J. (1965). Money and Business Cycles. In The State of Monetary Economics. 32-78.
Healy, P. M., & Wahlen, J. M. (1999). A Review of the Earnings Management Literature and its Implications for Standard Setting. Accounting Horizons, 13(4), 365-383.
Ivanov, V., & Kilian, L. (2005). A practitioner's Guide to Lag Order Selection for VAR Impulse Response Analysis. Studies in Nonlinear Dynamics & Econometrics, 9(1).
Johansen, S. (1995). Likelihood-Based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive Models. Oxford University Press on Deman
Kashyap, A. K., & Stein, J. C. (2000). What do a Million Observations on Banks Say About the Transmission of Monetary Policy? American Economic Review, 90(3), 407-428.
Kilian, L. (2009). Oil Price Shocks, Monetary Policy and Stagflation.
Kroutvar, M., Ducommun, Y., Heiss, D., Bichler, M., Schuh, D., Abstreiter, G., & Finley, J. J. (2004). Optically Programmable Electron Spin Memory Using Semiconductor Quantum Dots. Nature, 432(7013), 81.
Mishkin, F. S. (1995). Symposium on the Monetary Transmission Mechanism. Journal of Economic Perspectives, 9(4), 3-10.
Misra, K. B. (Ed.). (2008). Handbook of Performability Engineering. Springer Science & Business Media.
Morawetz, D. (1977). Employment Implications of Industrialisation in Developing Countries: A Survey. In Surveys of Applied Economics. 115-168.
Morris, C. S., & Sellon, G. H. (1995). Bank Lending and Monetary Policy: Evidence on a Credit Channel. Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, 80(2), 59-75.
Nitzan, J., & Bichler, S. (2001). Going Global: Differential Accumulation and the Great U-turn in South Africa and Israel. Review of Radical Political Economics, 33(1), 21-55.
Ramey, V. (1993). How Important is the Credit Channel in the Transmission of Monetary Policy? In Carnegie-Rochester Conference Series on Public Policy. 39. 1-45.
Rokeach, M. (1968). Beliefs, Attitudes and Values; a Theory of Organization and Change (No. 301.2 R6).
Salehi, H. (2015). The History of Stagflation: A Review of Iranian Stagflation (Doctoral Dissertation).
Samuelson, P. A. (1972). Maximum Principles in Analytical Economics. The American Economic Review, 62(3), 249-262.
Sims, C. A. (1980). Macroeconomics and Reality. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1-48.
Sims, C. A., & Zha, T. (1998). Bayesian Methods for Dynamic Multivariate Models. International Economic Review, 949-968.
Spulbăr, C., Niţoi, M., & Stanciu, C. (2012). Monetary Policy Analysis in Romania: A Bayesian VAR Approach. African Journal of Business Management, 6(36), 9957-9968.
Van Ees, H., & Garretsen, H. (1993). How to derive Keynesian Results from First Principles: A Survey of New-Keynesian Economics. De Economist, 141(3), 323-352.
Woodford, M. (1999). Commentary: How Should Monetary Policy be Conducted in an era of Price Stability?. New Challenges for Monetary Policy, 277316.
Woodford, M. (1999). Optimal Monetary Policy Inertia. The Manchester School, 67, 1-35.
 
نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 16
اردیبهشت 1398
صفحه 377-408
  • تاریخ دریافت: 21 بهمن 1396
  • تاریخ بازنگری: 22 بهمن 1396
  • تاریخ پذیرش: 22 مهر 1397