بررسی اثر مؤلفه‌های ریسک اقتصادی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی در ایران (رهیافت خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL))

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بازار سرمایه اسلامی)

نویسندگان

1 دانشجو دکتری، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

2 عضو هیأت علمی، گروه اقتصاد، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

3 عضو هیأت علمی، گروه اقتصاد امور عمومی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

10.30497/ifr.2024.245838.1878

چکیده

هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر مؤلفه‌های ریسک اقتصادی به همراه پیچیدگی اقتصادی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی در کشور ایران طی دوره زمانی 1389-1401 است. نتایج برآورد مدل با استفاده از آزمون والد و رهیافت خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی غیرخطی (NARDL) نشان می‌دهد شوک‌های مثبت و منفی کلیه متغیرهای تحقیق اثرات نامتقارنی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی دارد. شوک مثبت ریسک تراز بودجه در کوتاه‌مدت و بلندمدت بیشترین تأثیر را بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی دارد. شوک مثبت ریسک تورم در بلندمدت و کوتاه‌مدت تأثیر مثبتی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی ایجاد می‌نماید. شوک مثبت ریسک تولید ناخالص داخلی تأثیر مثبتی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی داشته ولی شوک منفی آن در بلندمدت به‌مراتب بیشتر از سایر مؤلفه‌های ریسک‌ اقتصادی است. تأثیر شوک‌های مثبت و منفی ریسک رشد اقتصادی حقیقی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی نسبت به سایر مؤلفه‌های ریسک اقتصادی کمتر است. همچنین تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت پیچیدگی اقتصادی بر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی مثبت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigating the Effect of Economic Risk Components on the Development of Sukuk Market in Iran (Nonlinear Autoregressive Distributed Lag Model Approach)

نویسندگان [English]

  • Bahman Khanalizadeh 1
  • Ashkan Rahimzadeh 2
  • Mohammad Dalmanpour 2
  • Majid Afsharirad 3

1 PhD Student, Department of Economics, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

2 Faculty Member, Department of Economics, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran

3 Faculty Member, Department of Economics, Kharazmi University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The main purpose of this research is to investigate the effects of economic risk components along with economic complexity on the development of sukuk market in Iran during the period of 1389.1-1401.4. The results of the estimation of the model using the WALD test and NARDL test show that the unexpected positive and negative shocks of all research variables have asymmetric effects on the development of the sukuk market. The positive shock of budget balance risk has the greatest effects on the development of the sukuk market in the short and long term. The positive shock of inflation risk in the long and short term has positive effects on the development of the sukuk market. The positive shock of the GDP risk has positive effects on the development of the sukuk market, but its negative shock in the long term is far more than other economic risks. The effects of positive and negative shocks of real economic growth risk on the development of sukuk market are less than other components of economic risk. Also, the short-term and long-term effects of economic complexity on the development of the sukuk market are positive.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sukuk
  • Economic Risk
  • Economic Complexity
  • NARDL
  1. آهنگر، زینب؛ نوراله‌زاده، نوروز؛ و دارایی، رویا (1401). ارائه مدل علی ریسک‌های اوراق مالی اسلامی در ایران. دانش مالی و تحلیل اوراق بهادار، 15(1)، 123-137.
  2. باباخانی، جعفر؛ و صاحبقرانی، امیرعباس (1397). ابعاد رتبه‌بندی اعتباری اوراق مالی اسلامی منتشرشده در بازار سرمایه کشور، تحقیقات مالی اسلامی، 7(2)، 397-424. DOI: 30497/ifr.2018.2241
  3. پناهی بروجردی، محمدسعید؛ و رضایی، احمد (1400). اثر توسعه بازار اوراق مالی اسلامی بر نسبت کفایت سرمایه بانک‌های اسلامی. جستارهای اقتصادی ایران، 18(36)، 48-33.
  4. توحیدی، محمد؛ و یارمحمدی، رضا (1398). نوع شناسی و طبقه‌بندی اوراق بهادار اسلامی (اوراق مالی اسلامی) از منظر معیارهای گوناگون، اقتصاد و بانکداری اسلامی، 7(28)، 76-41.
  5. زارع، محمدحسن؛ انصاری سامانی، حبیب؛ نامداری، سیمین؛ و محمودی، زهرا (1400). تأثیرات ریسک اقتصادی، سیاسی و مالی بر فرار سرمایه، اقتصاد و تجارت نوین، 16(50)، 95-127. DOI: 30465/jnet.2021.7104
  6. زبیری، هدی؛ و مؤتمنی، مانی (1399). سرمایه انسانی و پیچیدگی اقتصاد در ایران، پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار (پژوهش‌های اقتصادی)، 3(20)، 166-145.
  7. سپهوند، رامین؛ سایه‌میری، علی؛ شیرخانی، اسماء (1400). تأثیرات پیچیدگی اقتصادی بر عملکرد زیست‌محیطی در کشورهای منطقه منا. پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 21(3)، 208-177.
  8. شرکت مدیریت و دارایی مرکزی بازار سرمایه ایران (1403). اوراق مالی اسلامی ابزار تأمین مالی اسلامی. ایران، تهران: شرکت مدیریت و دارایی مرکزی بازار سرمایه ایران. https://sukuk.ir
  9. شاه‌آبادی، ابوالفضل؛ امیدی، وحید؛ و علی‌کرم‌زاده، نرگس (1401). تأثیرات پیچیدگی اقتصادی بر نرخ ارز در کشورهای درحال‌توسعه منتخب دانش‌محور. اقتصاد و الگوسازی، 13(1)، 25-1.
  10. شاه‌آبادی، ابوالفضل؛ و ارغند، هانیه (1397). تأثیر پیچیدگی اقتصادی بر رفاه اجتماعی در کشورهای منتخب درحال‌توسعه. پژوهشنامه بازرگانی، 23(89)، 89-122.
  11. شیخ زین‌الدین، آذر؛ و طرازکار، محمدحسن (1398). اثرات نامتقارن شوک نفتی بر قیمت محصولات کشاورزی، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 11(1)، 100-81..
  12. علی‌عصار، نرگس (1392). بررسی انواع اوراق اوراق مالی اسلامی در بانکداری اسلامی، مجله اقتصادی، 1(3 و 4)، 21-32.
  13. نظرپور، محمدتقی؛ و خزایی، ایوب (1391). طراحی و بررسی انواع اوراق مالی اسلامی استصناع قابل‌انتشار در بورس اوراق بهادار. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 17(52)، 183-209.
  14. محقق‌نیا، محمدجواد؛ جمالی، محمد؛ و ابراهیمی، محمدحسن (1396). طراحی الگوهای عملیاتی خرید اعتباری اوراق بهادار با محوریت صندوق سرمایه‌گذاری و نهاد واسط (SPV)، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 9(36)، 134-115.

Reference

  1. Ahangar, Z.Nuroliah zadeh, N.Darabi, R.(2022), Presentation a Causal Model of Sukuk Risks in Iran, Financial Knowledge of Securities Analysis, 15(1), 123-137. (In Persian).
  2. Ali Assar, N. (2013), Investigating Types of Sukuk Bonds in Islamic Banking. Economic Magazine, 1(3 & 4), 21-32. (In Persian).
  3. Al-Raeai, A.M., Zainol, Z., Khilmy, A., (2019). The Influence of Macroeconomics Factors and Political Risk on the Sukuk Market Development in Selected GCC Countries: a Panel Data Analysis. J. Ekon. Malaysia, 53(2), 199–211.
  4. Abdulkareem, I. A., Mahmud, M. S., & Abdulganiyy, A. (2021). Sukuk, Infrastructural Development and Economic Growth: a Theoretical Lens for Abandoned Projects in Nigeria. Albukhary Social Business, 2(1), 23-35.
  5. Alswaidan, M. W., Daynes, A., & Pasgas, P. (2017). Understanding and Evaluation of Risk in Sukuk Structures. Islamic Accounting and Business Research, 8(4), 389-405.
  6. Atlas of Economic Complexity. (2013). https://atlas.cid.harvard.edu/glossary
  7. Babajani, J. Sahebgharani, A. (2018), Components of Rating Sukuk in Iran's Capital Market, Islamic Finance Researches, 7(2), 397-424. DOI: 30497/ifr.2018.2241 (In Persian).
  8. Boukhatem, J., & Djelassi, M. (2020). The Risk-Sharing Paradigm in Islamic Financial System: Myth or Reality?. In Risk Factors and Contagion in Commodity Markets and Stocks Markets. 161-196.
  9. Boukhatem, J. (2022). How Does Financial Risk Affect Sukuk Market Development? Empirical Evidence from ARDL Approach. Heliyon, 8(5).
  10. Boukhatem, J., Ftiti, Z., & Sahut, J. M. (2021). Bond Market and Macroeconomic Stability in East Asia: a Nonlinear Causality Analysis. Annals of Operations Research, 297(1), 53-76.
  11. Cakir, S., & Raei, F. (2007). Sukuk vs. Eurobonds: Is there a Difference in Value-at-Risk?.
  12. Capital Market Central Asset Management Company. (2024). Sukuk is an Islamic Financing Tool. Iran, Tehran: Capital Market Central Asset Management Company. https://sukuk.ir. (In Persian).
  13. Country International Risk Guide https://www.prsgroup.com/explore-our-products/icrg/
  14. Echchabı, A., & Idrıss, U. (2016). Does Sukuk Financing Promote Economic Growth? An Emphasis on the Major Issuing Countries. Turkish Journal of Islamic Economics, 3(2), 63-73.
  15. Fathurahman, H., & Fitriati, R. (2013). Comparative Analysis of Return on Sukuk and Conventional Bonds. American Journal of Economics, 3(3), 159-163.
  16. Gomez-Gonzalez, J. E., Uribe, J. M., & Valencia, O. M. (2023). Does Economic Complexity Reduce the Probability of a Fiscal Crisis?. World Development, 168, 106250.
  17. Godlewski, C. J., Turk-Ariss, R., & Weill, L. (2011). Do Markets Perceive Sukuk and Conventional Bonds as Different Financing Instruments?.
  18. Godlewski, C. J., Turk-Ariss, R., & Weill, L. (2013). Sukuk vs. Conventional Bonds: A Stock Market Perspective. Journal of Comparative Economics, 41(3), 745-761.
  19. ICRG Methodology (2014).

www.prsgroup.com/wp-content/uploads/2014/08/icrgmethodology.pdf

  1. Klein, P. O., & Weill, L. (2016). Why do Companies Issue Sukuk?. Review of Financial Economics, 31, 26-33.
  2. Ledhem, M. A. (2022). Does Sukuk financing boost economic growth? Empirical evidence from Southeast Asia. PSU Research Review, 6(3), 141-157.
  3. Mirza, A. R., & Sultana, N. (2020). Impact of Economic Factors to Determine the Sukuk Market Development an Empirical Analysis. International Journal of Islamic Economics and Governance, 1(1), 65-83.
  4. Mohagheghnia, M. Jamalihasanjani, M., J., & Ebrahimi, M. (2017). Patterns of Margin Trading Based on Investment Fund and Spv. Accounting and Auditing Research, 9(36), 115-134. (In Persian).
  5. Mohd Roslen, S. N., Chua, M. S., & Hj Mohd Ruslan, R. A. (2024). Long-run Asymmetric Effects of Financial risks on Sukuk Market Development: Empirical Evidence from Malaysia. Journal of Islamic Accounting and Business Research.
  6. Nazarpoor, M. N., & Khazaei, A. (2012). Study of the Issuing “ISTISNA' Sukuk” in the Stock Market. Iranian Economic Research, 17(52), 183-209. (In Persian).
  7. Najeeb, S. F. (2013). Managing Business and Financial Risks of Sukuk: An Islamic Risk Management Perspective. Journal of Islamic Business and Management, 3(2).
  8. Panahi Brojerdi, M. Rezai, A. (2022). The Effect of Sukuk Market Development on the Capital Adequacy Ratio of Islamic Banks (Case Study of Iran). Iran's Economic Essays, 18(36), 33-48. (In Persian).
  9. Ross, S., Westerfield, R. and Jaffe, J. (2012). Corporate Finance. 10th ed. New York: McGraw-Hill/Irwin.
  10. Shahabadi, A., Omidi, V., & Alikaramzadeh, N. (2022). The Effect of Economic Complexity on Exchange Rate in Selected Knowledge Based Developing Countries. Economics and Modelling, 13(1), 1-25. (In Persian).
  11. Shahabadi, A., & Arghand, H. (2018). The Effects of Economic Complexity on Social Welfare in Selected Developing Countries. Trade Studies, 23(89), 89-122. (In Persian).
  12. Sheikh zeinoddin, A. Tarazkar, M. (2019), The Impacts of Asymmetric Oil Shocks on Agricultural Commodity Price: Application of Nonlinear Autoregressive Distributed lags (NARDL) Approach. Agricultural Economics Research, 11(1), 81-100. (In Persian).
  13. Sepahvand R, Sayehmiri A, Shirkhani A. (2021). The Impact of Economic Complexity on Environmental Performance in the MENA Countries. Economic Research, 21(3). 10-10. (In Persian).
  14. Schroeck, G. (2002). Risk Management and Value Creation in Financial Institutions (Vol. 155). John Wiley & Sons.
  15. Selim, M. (2015). Effectiveness of Sukuk as a Tool of Monetary Policy. Journal of Islamic Economics, Banking and Finance, 113(3142), 1-14.
  16. Shin H, & Lung, M, Lai, Y. & Jhy Lin, F. (2014). The Impact of Industrial Clusters on Human Resource and Firms Performance. Journal of Modelling in Management, 9(2), 141-159.
  17. Smaoui, H., & Khawaja, M. (2017). The Determinants of Sukuk Market Development. Emerging Markets Finance and Trade, 53(7), 1501-1518.
  18. Suciningtias, S. A. (2019). Macroeconomic Impacts on Sukuk Performance in Indonesia: co-Integration and Vector Error Correction Model Approach. Journal of Islamic Finance, 8, 117-130.
  19. Suciningtias, S. A. (2019). Macroeconomic Impacts on Sukuk Performance in Indonesia: Co-Integration and Vector Error Correction Model Approach. Journal of Islamic Finance, 8, 117-130.
  20. Tohidi M, Yarmohammadi R. (2019). Typology and Classification of Islamic Securities (Sukuk) in terms of various Criteria. Islamic Economics and Banking, 7(28), 41-76. (In Persian).
  21. Van Hoang, T. H., Lahiani, A., & Heller, D. (2016). Is Gold a Hedge Against Inflation? New Evidence from a Nonlinear ARDL Approach. Economic Modelling, 54, 54-66.
  22. Yıldırım, S., Yıldırım, D. C., & Diboglu, P. (2020). Does Sukuk Market Development Promote Economic Growth?. PSU Research Review, 4(3), 209-218.
  23. Zare, M. H., Ansari Samani, H., simin, N., & Mahmoodi, Z. (2021). The Effect of Economic, Political and Financial Risk on Capital Flight: Dynamic Panel Approach. New Economy and Trad, 16(50), 95-127. DOI: 30465/jnet.2021.7104 (In Persian).
  24. Zobeiri H, motameni M. (2020), Human Capital and Economic Complexity in Iran. The Economic Research; 3(20), 145-166. (In Persian).
  25. Zhu, S., & Li, R. (2017). Economic Complexity, Human Capital and Economic Growth: Empirical Research Based on Cross-Country Panel Data. Applied Economics, 49(38), 3815-3828.
  • تاریخ دریافت: 16 بهمن 1402
  • تاریخ بازنگری: 26 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 26 آبان 1403