نوع مقاله : علمی

نویسندگان

• جعفر باباجانی ¹
• امیرعباس صاحبقرانی ²

¹ استاد حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

² دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

ایجاد و راه‌اندازی مؤسسات رتبه‌بندی به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای مالی بازار سرمایه، در سال‌های اخیر در دستور کار نهاد ناظر بازار سرمایه قرار گرفته و در همین راستا دستورالعمل ایجاد و راه­اندازی مؤسسات رتبه‌بندی در سال 1395 تدوین و ابلاغ شد. از سوی دیگر با گسترش ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه با محوریت صکوک، نیاز به رتبه‌بندی این ورقه بهادار به منظور ارزش‌گذاری آن و تسریع در روند تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی از طریق صکوک بیش از پیش احساس می‌شود. در حال حاضر خلاء عدم رتبه‌بندی صکوک با گنجانده شدن رکن ضامن در ساختار آن جبران شده که فرآیند ضمانت صکوک بنابر دلایلی که تشریح خواهد شد، رویه انتشار آن را با مشکلات جدی مواجه ساخته و روند تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی از طریق این ابزارها را با چالش مواجه ساخته است، از سوی دیگر الزامات نهاد ناظر بازارسرمایه بر رتبه‌بندی صکوک، پیش از انتشار آن بوده و رتبه‌بندی صکوک جایگزین رکن ضامن در ساختار صکوک بیان شده است.
در این پژوهش پس از مطالعه مبانی نظری حاکم بر رتبه‌بندی صکوک، ابعاد و مؤلفه‌های رتبه‌بندی این ورقه بهادار در قالب سوالاتی مورد نظرخواهی از خبرگان قرار گرفت، نظرات ابرازی خبرگان با استفاده از تکنیک دلفی و با هدف کسب اجماع در مورد ابعاد و مؤلفه‌ها مورد ارزیابی واقع گردید، مبانی نظری مدل ارائه شده از 3 منبع شامل قوانین و دستورالعمل‌های انتشار صکوک، رویه مؤسسات رتبه‌بندی در سطح بین‌المللی و ملی و همچنین رهنمودهای مؤسسات مالی اسلامی در خصوص رتبه‌بندی صکوک استخراج شده است که مجموعه این عوامل که به تأیید خبرگان نیز رسیده است چارچوب کلی رتبه‌بندی صکوک در بازار سرمایه کشور را ترسیم می‌نماید.

کلیدواژه‌ها

• صکوک
• رتبه‌بندی صکوک
• ابعاد رتبه‌بندی صکوک
• روش دلفی

20.1001.1.22518290.1397.7.2.7.3

عنوان مقاله [English]

Components of Rating Sukuk in Iran's Capital Market

نویسندگان [English]

• Jafar Babajani ¹
• Amir Abbas Sahebgharani ²

¹ Accountant Professor, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran,

² PH. D student in accountancy of Allame Tabataba'i University

چکیده [English]

The establishment of rating agencies as important financial institutions in the capital market has been emphasized by SEO in recent years and its related instructions were officially published in 2016. Meanwhile, with the growth of financing instruments in the capital market and the priority given to sukuk, the need for the former's rating is necessary for determining its value and accelerating the financing process of economic organizations by using it. Presently, the lack of this rating has been compensated by including a guarantor in the structure, but this has for some reasons created obstacles in the way of issuing it and challenged the financing process with this kind of instrument. On the other hand, the capital market supervising agent's requirements for rating sukuk have been set out before its being issued and the sukuk rating has replaced guaranty in sukuk structure.
This article demonstrates how the dimensions and components of sukuk rating in Iran capital market were assessed by experts using Delphi technique with the aim of achieving consensus on it. The theoretical foundations of the presented model were derived from three sources, namely sukuk issue instructions, rating institutes' methods at both national and international levels, and Islamic financial institutes' instructions in regard to rating sukuk. These factors altogether, which have been approved by experts, can illustrate the general framework of rating sukuk in the country's capital market.  

کلیدواژه‌ها [English]

• Sukuk
• Sukuk Rating
• Sukuk Rating Components
• Delphi Method