نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»

ثبات مالی در بازارهای مالی اسلامی و متعارف از منظر حباب؛ یک تحلیل نظری و تجربی (مورد بررسی: اندونزی)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بازار سرمایه اسلامی)

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 دانشیار، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

ازجمله عوامل بروز بحران‌های مالی، شکل‌گیری حباب‌های قیمتی است. در ادبیات اقتصادی، انحراف قیمت سهام از قیمت تعادلی بلندمدت خود تحت عنوان حباب معرفی‌شده که باعث بروز بی‌ثباتی در بازارهای مالی و در برخی مواقع نیز به سقوط بازار سهام و ایجاد رکود اقتصادی منجر می‌گردد. هدف مقاله حاضر بررسی فرایند شکل‌گیری حباب قیمتی در بازارهای مالی متعارف و اثبات این مدعاست که در بازار مالی اسلامی زمینه‌های کمتری برای شکل‌گیری حباب‌های قیمتی وجود دارد. بدین‌منظور پس از اثبات نظری، با استفاده از روش آزمون سوپریمم عمومی دیکی فولر تعدیل‌یافته و ARMA و تخمین تابع مخاطره بر اساس رگرسیون لاجستیک به بررسی حباب در بازار مالی متعارف و اسلامی اندونزی پرداخته می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که علی‌رغم بروز حباب قیمتی در بازارهای مالی متعارف و اسلامی، میانگین و انحراف معیار حباب قیمت در بازار اسلامی به مراتب کمتر از بازار مالی متعارف است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Financial Stability in Islamic and Conventional Financial Markets from a Bubble Perspective; A Theoretical and Experimental Analysis of Indonesia

نویسندگان [English]

  • Mohsen Keshavarz 1
  • Alireza Pourfaraj 2
  • Vahid Taghinezhadomran 2

1 PhD Student, Economic and Administrative Sciences Faculty, Mazandaran University, Babolsar, Iran

2 Associate Professor, Economic and Administrative Sciences Faculty, Mazandaran University, Babolsar, Iran

چکیده [English]

One of the causes of financial crisis is the formation of price bubbles. In the economic literature, the deviation of stock prices from their long-term equilibrium has been introduced as a bubble that causes instability in financial markets and may, in some cases, lead to stock market crash and economic recession. The purpose of this article is to study the process of price bubble formation in conventional financial markets and to prove the claim that in the Islamic financial market there are fewer grounds for this. For this purpose, after theoretically proving the claim using Generalized Sup Augmented Dickey–Fuller (GSADF) and ARMA method and estimating the risk function based on logistic regression, the bubble in the conventional and Islamic financial market of Indonesia was investigated. The results show that despite the price bubble in the conventional and Islamic financial markets, its average and standard deviation in the former is much lower than in the latter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bubble Price
  • Financial Economics
  • Islamic Economics
  • Supreme
  • Dickey–Fuller
  • ARMA
اکبریان، رضا؛ و خردسود، مینا (1389). تأثیر بانک‌های اسلامی بر ثبات مالی در فرایند جهانی‌شدن. فصلنامه معرفت اقتصادی، 1(2)، 29-50.
بشیری، سحر؛ پهلوانی، مصیب؛ و بوستانی، رضا (1395). نوسانات بازار سهام و سیاست پولی در ایران. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی، 5(23)، 157-103.
پورفرج، علیرضا (1385)، روش دستیابی به رشد پایدار با حذف نرخ بهره در الگوی پولی اسلامی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 1(3)، 1-23.
تقوی، مهدی؛ باقری پرمهر، شعله؛ و مهاجری، پریسا (1390). بررسی وجود شکست ساختاری در رابطه میان توسعه بخش مالی و رشد اقتصاد و استخراج میزان بهینه ارائه تسهیلات بانکی به بخش خصوصی. فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 1(4)، 54-37.
توحیدی، محمد (1399). واکاوی معاملات بورس بازانه در بازار اوراق بهادار بر اساس موازین شریعت اسلام. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 19(78)، 127-157.
داستانی هریس، سارا؛ ترابی، تقی؛ انواری رستمی، علی‌اصغر؛ و غفاری، فرهاد (1399). ارائه مدلی جهت برآورد احتمال ایجاد حباب قیمتی در بازار سرمایه: شواهد تجربی و تئوریک از بورش اوراق بهادار تهران. فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، 8(34)، 371-387.
داودی، پرویز؛ و هادیان، مهدی (1389). بحران مالی و انفکاک بازارها (مطالعه موردی ایران). فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، 1(4)، 21-1.
رستمی، محمدزمان؛ و رستمی، محمدهادی (1399). تبیین چالش‌های سفته‌بازی غیرطبیعی در بازار سهام و عدم جواز آن از منظر اقتصاد و با رویکردی به اسلام. دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، 12(24)، 171-199.
شورورزی، محمدرضا؛ قوامی، هادی؛ و حسین‌پور، حمید (1392). رابطه بین شفافیت بازار سرمایه و بروز حباب قیمت، فصلنامه اقتصاد پولی و مالی، 2(5)، 58-27.
صادقی شاهدانی، مهدی؛ و نصرآبادی، داود (1395). ثبات بانکداری اسلامی در برابر بحران مالی (مطالعه موردی بحران مالی سال 2008). دوفصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، 8(17)، 85-118.
طباطبائی‌نژاد، سیدصادق؛ معصومی‌نیا، غلامعلی؛ و ثابت، سیدعبدالحمید (1399). اصول و ضوابط حاکم بر نهاد مالی اسلامی. دوفصلنامه تحقیقات مالی اسلامی، 1(1). 235-268.
کمیجانی، اکبر؛ گندلی علیخانی، نادیا؛ و نادری، اسماعیل (1392). تحلیل پولی حباب بازار مسکن در اقتصاد ایران. دوفصلنامه راهبرد اقتصادی، 2(7)، 7-38.
موسویان، سیدعباس (1388). بانکداری اسلامی، ثبات بیشتر و کارآیی بهتر. بیستمین همایش بانکداری اسلامی. تهران: موسسه عالی آموزش بانکداری ایران.
میرباقری، میرناصر؛ ناهیدی امیرخیز، محمدرضا؛ و شکوهی‌فرد، سیامک (1395). ارزیابی ثبات مالی و تبیین عوامل موثر بر ثبات مالی بانک های کشور. فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، 4(15)،23-42.
واعظ برزانی، محمد؛ و ابراهیمی، بهنام (1393). تحلیل نظری تأثیر خلق اعتبار بر بحران مالی، دوفصلنامه معرفت اقتصادی، 5(10)، 27-50.
عباسیان، عزت‌الله؛ و محمودی، وحید؛ و فرزانگان، الهام (1389). شناسایی حباب قیمتی سهام عادی بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل ارزش حال. فصلنامه بررسی‌های حسابداری، 17(60)، 75-92.
نظری، حسن‌آقا (1387). نظریه مشارکت در سود و زیان، چالش‌ها و راهکارها. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 7(29)، 63-79.
Ahmed, M., Irfan, M., Meero, A., Tariq, M., Comite, U., Abdul Rahman, A. A., & Gunnlaugsson, S. B. (2022). Bubble Identification in the Emerging Economy Fuel Price Series: Evidence from Generalized Sup Augmented Dickey–Fuller Test. Processes, 10(1), 65.
Ajello, A., Boyarchenko, N., Gourio, F., & Tambalotti, A. (2022). Financial Stability Considerations for Monetary Policy: Theoretical Mechanisms. FRB of New York Staff Report, (1002).
Akerlof, G. A., Blanchard, O., Romer, D., & Stiglitz, J. E. (Eds.). (2014). What Have We Learned?: Macroeconomic Policy after the Crisis. MIT Press.
Akbarian, R; & Khordsud, M., (1389). The Effect of Islamic Banks on Financial Stability in the Process of Globalization. Economic Knowledge Quarterly, 1(2), 29-50. (In Persian).
Al Hashfi, R. U., & Naufa, A. M. (2021). Are Islamic Stocks Less Exposed to Sentiment-Based Mispricing Than Non-Islamic Ones? Evidence from the Indonesian Stock Exchange. Journal of Islamic Monetary Economics and Finance, 7(1), 1-26.
Askari, H., Krichene, N., & Mirakhor, A. (2014). On the Stability of an Islamic Financial System. PSL Quaterly Review, 67(269), 131-167.
Bashiri, S; Pahlavani, M; & Bostani, R., (2015). Stock Market Fluctuations and Monetary Policy in Iran. Modeling Research Quarterly, 5(23), 103-157. (In Persian).
Blanchard, O., (1979). Speculative Bubbles, Crashes and Rational Expectations, Economics Letters; 387-389, 2-10.
Chapra, M. U. (2011). The Global Financial Crisis: Can Islamic Finance Help?. Islamic Economics and Finance: A European Perspective, 135-142.
Dahani, K., & Aboulaich, R. (2018). Dynamic Stochastic General Equilibrium Model for the Islamic Economy. Investment Management and Financial Innovations, 15(3), 370-382.
Davodi, P; & Hadian, M., (2009). Financial Crisis and Market Divergence (case Study of Iran). Quarterly Journal of Economics and Modeling, 1(4), 1-21. (In Persian).
Derbel, H., Bouraoui, T., & Dammak, N. (2011). Can Islamic Finance Constitute a Solution to Crisis. International Journal of Economics and Finance, 3(3), 75-83.
Diba, B. T., & Grossman, H. I. (1988). The Theory of Rational Bubbles in Stock Prices. The Economic Journal, 98(392), 746-754.
Fadoua, J., & Brahim, D. (2020). Financial Stability of Islamic and Conventional Banks of the MENA Region: Post and Pre-Crisis of CAMELS Framework. International Journal of Islamic Banking and Finance Research, 4(2), 38-48.
Fairchild, R. J., & Kinsella, J. (2022). An Emotional Finance Framework for Examining Bubbles and Crashes. Available at SSRN 3999323.
Fitrah, R., Alhamdi, R., Majid, M. S. A., Marliyah, M., & Handayani, R. (2022). The Typology of The Global Financial Crisis and the Solution in Islamic Economic Perspective. Al-Kharaj: Journal Economi, Keuangan & Bisnis Syariah, 4(5), 1267-1282.
Gonçalves, T. C., Borda, J. V. Q., Vieira, P. R., & Matos, P. V. (2022). Log Periodic Power Analysis of Critical Crashes: Evidence from the Portuguese Stock Market. Economies, 10(1), 14.
Hadian, M. (2017). Islamic Finance and the Fluctuations of Investment and Output: the Role of Monetary Policy. Money and Economy, 12(3), 277-293.
KILIC, M. E., & Çanakcı, M. (2020). Islamic Solutions for Behavioral Problems in Economy. Iranian Economic Review Quarterly. 26(1), 109-119.
Mirakhor, A., Krichene, N., & Shaukat, M. (2012). Unsustainability of the Regime of Interest-Based Debt Financing. ISRA International Journal of Islamic Finance, 4(2), 25-52.
Mousaviyan, S, A., (2008). Islamic Banking, More Stability and Better Efficiency. The 20th Islamic Banking Conference. Tehran: Higher Institute of Banking Education of Iran. (In Persian).
Mir Bagheri, M; Nahidi Amirkhaiz, M, R; & Shokohifard, S., (2015). Assessing the Financial Stability and Explaining the Factors Affecting the Financial Stability of the Country's Banks. Financial and Economic Policy Quarterly, 4(15), 23-42. (In Persian).
Narrative Harris, S; Tarabi, T; Anvari Rostami, A, A; & Ghaffari, F., (2019). Presenting a Model to Estimate the Probability of Creating a Price Bubble in the Capital Market: Empirical and Theoretical Evidence from Tehran Stock Exchange. Investment Knowledge Quarterly, 8(34), 371-387. (In Persian).
Nazari, H, A., (1387). Theory of Participation in Profit and Loss, Challenges and Solutions. Islamic Economics Quarterly, 7(29), 63-79. (In Persian).Rostami, M, Z; & Rostami, M, H., (2019). Explaining the Challenges of Unnatural Speculation in the Stock Market and its Impermissibility from the Point of view of Economics and with an Approach to Islam. Islamic Economic Studies Quarterly, 12(24), 171-199. (In Persian).
Porfaraj, A, R., (2016), The Method of Achieving Sustainable Growth by Eliminating Interest Rates in the Islamic Monetary Model. Economic Research Quarterly, 1(3), 1-23. (In Persian).
Sadeghi Shahabi, M; & Nasrabadi, D., (2015). The Stability of Islamic Banking Against the Financial Crisis (Case Study of the 2008 Financial Crisis). Bi- Islamic Economic Studies Quarterly, 8(17), 85-118. (In Persian).
Shurvarzi, M, R; Qavami, C; & Hosseinpour, H., (2012). The Relationship Between Capital Market Transparency and the Occurrence of Price Bubbles, Monetary and Financial Economics Quarterly, 2(5), 27-58. (In Persian).
Su, C. W., Wang, X. Q., Zhu, H., Tao, R., Moldovan, N. C., & Lobonţ, O. R. (2020). Testing for Multiple Bubbles in the Copper Price: Periodically Collapsing Behavior. Resources Policy, 65, 101587.
Taqvi, M; Bagheri Parmehar, S; y Mohajeri, P., (2013). Investigating the Existence of a Structural Failure in the Relationship Between the Development of the Financial Sector and the Growth of the Economy and Extracting the Optimal Amount of Providing Banking Facilities to the Private Sector. Economic Growth and Development Research Quarterly, 1(4), 37-54. (In Persian).
Tabatabainejad, S, S; Masouminia, G, A; & Thabit, S, A., (2019). Principles and Rules Governing the Islamic Financial Institution.  of Islamic Financial Research Quarterly, 1(1). 235-268. (In Persian).
Tohidi, M., (2019). Analyzing the Stock Market Transactions in the Securities Market Based on Islamic Sharia Standards. Islamic Economics Quarterly, 19(78), 127-157. (In Persian).
Vaez Barzani, M; y Ebrahimi, B., (2014). A Theoretical Analysis of the Effect of Credit Creation on the Financial Crisis, Quarterly Marafet Economi, 5(10), 27-50. (In Persian).
Waters, G. A., & Bui, T. (2022). An Empirical Test for Bubbles in Cryptocurrency Markets. Economics and Finance Quarterly, 1-13. DOI:10.1007/s12197-021-09561-9.
Watanapalachaikul, S. (2021). The Impact of COVID-19 Pandemic Toward Asian Pacific Stock Markets During Year 2020: an Empirical Study of Logarithmic Returns and Duration Dependence Test Model. Journal of Pacific Institute of Management Science (Humanities and Social Science), 7(1), 548-564.
نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22
اردیبهشت 1401
صفحه 699-734
  • تاریخ دریافت: 25 اردیبهشت 1401
  • تاریخ بازنگری: 12 مرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1401