شیوه استناددهی

گزیده‌ راهنمای روش استناددهی APA

نگارش هر اثر علمی مستلزم مطالعه و بررسی آثار مرتبط است. ارجاع به منابع مورد استفاده در شکل گیری اثر، باعث اعتباربخشی به اثر تألیفی یا تحقیقی می‌شود و همچنین جلوه‌ای از امانت‌داری محققین را به نمایش می‌گذارد. فهرست منابع مورد استناد، راهکار مناسبی برای هدایت مخاطبان به سرچشمه اصلی اندیشه‌ها، یافته‌ها و داده‌های ارائه شده در متن است. ضروری است که استنادها به شیوه‌ای منظم و استاندارد که شیوه استناد (Citation Style) نامیده می‌شوند مرتب گردند. 
     شیوه‌های استناد رویکردهای استانداردی برای استناد به منابعی هستند که محققین در تدوین اثر خود از آن‌ها بهره گرفته است. این شیوه‌ها راهکارهایی را برای استناد به منابع در داخل متن و همین‌طور فهرست منابع و مأخذ ارائه می‌دهند. شیوه‌های استناد قوانینی برای حروف چینی، املاء، استفاده از حروف درشت و کوچک، نقطه گذاری و مواردی از این دست هستند.
     شیوه‌نامه «APA» یکی از پرکاربردترین شیوهنامه‌ها در نظام‌های استنادی است که در حوزه‌ علوم انسانی استفاده می‌شود. نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی» از شیوه‌نامه APA استفاده می‌کند که در این دستنامه به صورت مختصر به توضیح آن پرداخته شده است.

1. قواعد استناد درون متن (منابع و مأخذی که در متن مقاله به آن ارجاع می‌شود):
- تذکر: اگر منبع و مأخذ مورد استفاده در پژوهش به زبان فارسی منتشر شده باشد، مطابق شیوه‌نامه زیر عمل می‌شود و در صورتی که به زبان لاتین باشد، مطابق شیوه‌نامه زیر، اما در داخل پرانتز نام منبع به جای فارسی به زبان اصلی(لاتین) نوشته می‌شود.
1-1. برای اثری با یک نویسنده؛
□ مثال فارسی:
چاپ سنگی یا لیتوگرافی نیز برای نخستین بار، چاپ سربی، در تبریز دایر شد (بابازاده، 1387، ص. 13).
آخرین تحقیق مرتبط با این پژوهش نشان می‌دهد که ....... (کریمی، 1387).
□ مثال انگلیسی:
(Kessler, 2003, p. 8)
اسمت دریافت که ........... (Esmet, 1993).
1-2. برای اثری تا پنج نویسنده؛
□ مثال فارسی:
در واقع سبک شعر سپید از انفجار سبک هندی پدید آمده است (حسینی، مجتهدی، فرامرزپور، دارابی، و احسانی، 1382، ص. 34).
در سایر تحقیقات مشابه (گوردن و لینک، 1999؛ هارمن، 2006) ....... (Gordon and Link, 1999؛ Harman, 2006).
□ مثال انگلیسی:
(Walker & Allen, 2004, p. 97)

1-3. برای اثری با بیش از پنج نویسنده؛

□ مثال فارسی:

در واقع سبک شعر سپید از انفجار سبک هندی پدید آمده است (حسینی و دیگران، 1382، صص. 33-40).

□ مثال انگلیسی:

(Bradley et al., 2006, pp. 49-80)

1-4. در صورتی که نام پدیدآورنده اثر در متن آمده است، بلافاصله پس از آن، فقط سال نشر در داخل پرانتز ذکر می‌شود؛

□ مثال فارسی:

ابراهیمی و محسن (1382) معتقدند فقر فرهنگی‌زاده فقز اقتصادی است و فقر فرهنگی، به نوبه خود، به فقر اقتصادی دامن می‌زند.

- تذکر: در صورتی که استناد به نقل قول مستقیم کوتاه(کمتر از 40 کلمه) از یک اثر تعلق دارد، شماره صفحه یا صفحات مربوط به آن، به همراه نام پدیدآورنده و سال نشر اثر ذکر می‌شود؛

□ مثال فارسی:

کمیرر معتقد است، «انتخاب علل کاملاً آزاد است: هر چیزی ممکن است از چیز دیگر پدید آید» (شایگان، 1371، ص.133).

- تذکر: در صورتی که نقل‌قول مورد استناد بیش از 40 کلمه باشد، باید در یک پارگراف مستقل درج و علامت گیومه از دو طرف آن برداشته شود؛

□ مثال فارسی:

شایگان (1371) می‌گوید:

در حالی‌که قانون علیت در شیوه عقل استدلالی و روش علمی بین برخی از علل و برخی از معلول‌ها رابطه‌ای یک جانبه برقرار می‌سازد، در بینش اساطیری انتخاب علل کاملاً آزاد است و هر چیزی ممکن است از چیز دیگر پدید آید(ص.132).

- تذکر: در صورتی که در بخش مشخصی از متن به بیش از یک اثر استناد شده است، استنادها به ترتیب الفبای نام‌خانوادگی اولین پدیدآورنده هر اثر مرتب و با نقطه ویرگول از یکدیگر جدا می‌شوند؛

□ مثال فارسی:

شعر حجم تا به امروز نتوانسته است طیف وسیعی از شاعران جوان این مرز و بوم را به مانیفیست خود علاقه‌مند سازد (احراری، 1382؛ پربد و یوسفی، 1383).

□ مثال انگلیسی:

(Miller, 1999; Shafranske & Mahoney, 1998)

- تذکر: نویسنده می‌باید از منابع و مدارکی استفاده کند که خود آنها را دیده و در دسترس وی قرار دارد. اگر منبع و مدرک مورد استفاده قدیمی و خارج از دسترس بود و به نقل از نویسنده دیگری بخواهد آن را آورده و از آن استفاده کند، باید ابتدا نام مدرک اصلی که خود آن را بازیابی نکرده و در دسترش نیست را آورده (در مثال زیر کاستلز) و در انتهای جمله مورد استفاده، مشخصات منبع دومی را در داخل پرانتز بیاورد(در مثال زیر امام جمعه)؛

□ مثال فارسی:

به تعبیر کاستلز ... ( به نقل از امام جمعه، 1386).

□ مثال انگلیسی:

Allport’s Diary (as Cited in Nicholson, 2003)

1-5. در صورتی‌که تاریخ انتشار اثر در اینترنت وجود نداشت از کلمه بی تا استفاده می‌شود:

□ مثال فارسی:

(وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، بی تا).

1-6. برای آثاری که به فارسی ترجمه شده‌اند، نام مترجم به عنوان استناد درون متنی ذکر نمی‌شود و فقط نام خانوادگی نویسنده اصلی همراه با تاریخ انتشار در داخل کشور خواهد آمد.

□ مثال:

(ویکری، 1379، ص. 79)

- تذکر: اگر به یک منبع چند بار استناد داده می‌شود، لازم است هر بار مشخصات اثر تکرار شود و از عبارت همان استفاده نمی‌شود.

2. قواعد استناد برون متن (منابع و مأخذی که در انتهای مقاله یعنی کتابنامه آورده می‌شود):

- تذکر: در صورتی که اطلاعات کتاب‌شناختی بیش از یک خط بود، همانند کتاب، مقاله، پایان‌نامه، و ...، می‌باید خط دوم به بعد، نسبت به خطر اول با شش رج(فاصله) تورفتگی باشد.

2-1. استناد به کتاب:

2-1-1. استناد به کتاب با یک تا شش نویسنده؛

□ مثال فارسی:

حری، عباس (1381). آیین نگارش علمی(ویرایش 3). تهران: هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی کشور، دبیرخانه.

ملکی، اسماعیل؛ سهرابی، اعتماد؛ بشیری، حسین؛ سلوکی، مصطفی؛ بینایی، مینو؛ و احتشامی، رامین (1382). بیماری‌های کودکان (ویرایش 3). تهران: پزشکیار.

□ مثال انگلیسی:

Shotton, M. A. (1989). Computer Addiction? A Study of Computer Dependency. London, England: Taylor & Francis.

2-1-2. استناد به کتاب با بیش از شش نویسنده؛

□ مثال فارسی:

افراسیابی، شاهین؛ رستمیان، پروا؛ سلطانیان، مستانه؛ اعتمادی، رضا؛ پهلوانی، آریا؛ تجارت پیشه، اردلان؛ و دیگران (1382). برنامه‌های تنظیم خانواده در کشورهای جهان سوم (جلد 2). تهران: ادراک.

□ مثال انگلیسی:

Berman, A., Snyder, S. J., Levett-Jones, T., Dwyer, T., Hales, M., Harvey, N. ... Stanley, D. (2012). Kozier and Erb's Fundamentals of Nursing (2nd Aust. ed.). Frenchs Forest, Australia: Pearson Australia.

2-1-3. استناد به کتاب ترجمه شده با یک مترجم؛

□ مثال فارسی:

هرسی، یال؛ بلانچارد، کنت (1375). مدیریت رفتار سازمانی (علی علاقه‌مند، مترجم). تهران: امیرکبیر (نشر اثر اصلی 1972).

2-1-4. استناد به کتاب ترجمه شده با بیش از یک مترجم؛

□ مثال فارسی:

کوم، ایلیا (1379). بشریت در سراشیبی انحطاط: تأملی جامعه شناختی بر پدیده اعتیاد (پریسا مؤمنی و بهادر بشیری، مترجمان). شیراز: رزم آزما (نشر اثر اصلی 1989).

□ مثال انگلیسی:

Laplace, P. S. (1951). A Philosophical Essay on Probabilities. (F. W. Truscott & F. L. Emory, Trans.). New York, NY: Dover. (Original work Published 1814)

2-1-5. استناد به کتاب چند جلدی؛

□ مثال فارسی:

پرچمی، پروانه (1381). نگاهی به جغرافیای سیاسی خاورمیانه (5ج). مشهد: سیاست روز.

□ مثال انگلیسی:

Mill, L. (1996). Architecture of the Old South (Vols. 1-2). Savannah, GA: Beehive Foundation..

2-1-6. استناد به یک جلد از کتاب چندجلدی؛

□ مثال فارسی:

میمای، میمنت؛ احمدی، فریار (ویراستاران) (1382). آسیب‌شناسی طلاق (جلد 2). شیراز: خانواده سبز.

□ مثال انگلیسی:

Nash, M. (1993). Malay. In P. Hockings (Ed.), Encyclopedia of World Cultures (Vol. 5, pp. 174-176). New York, NY: G.K. Hall.

 

2-2. استناد به مقالات مجلات:

- تذکر: در این روش نام خانوادگی، نام (سال نشر). عنوان مقاله. نام نشریه به صورت ایتالیک، دوره (شماره پیاپی)، صفحات شروع و پایان مقاله درج می‌گردد.

2-2-1. استناد به مقاله با یک نویسنده؛

□ مثال فارسی:

فارسی‌نژاد، علیرضا (1396). نقد و بررسی پاسخ‌های فخررازی به شبهات کلامی در باب توحید افعالی. دوفصلنامه پژوهشنامه فلسفه دین، 15(29)، 151-172.

□ مثال انگلیسی:

Black, J. (2010). Big Government: Good and Bad. The New Criterion, 28(5), 24-27.

2-2-2. استناد به مقاله با دو نویسنده؛

□ مثال فارسی:

شجاعی، حسین، و ثقفیان، علی (1396). تأثیر شناخت تحولات تاریخی زبان عربی بر گستره پژوهش‌های ریشه‌شناسی. دوفصلنامه مطالعات قرآن و حدیث، 11(21)، 5-28.

□ مثال انگلیسی:

Light, M. A., & Light, I. H. (2008). The Geographic Expansion of Mexican Immigration in the United States and its Implications for Local Law Enforcement. Law Enforcement Executive Forum Journal, 8(1), 73–82.

2-2-3. استناد به مقاله با بیش از دو نویسنده؛

□ مثال فارسی:

عطاردی، محمدرضا؛ قلی‌پور، رحمت‌الله؛ دانایی‌فرد، حسن؛ و امیری، علی‌نقی (1395). واکاوی ععل ناکامی یکپارچه‌سازی خطمشی‌های فرهنگی در ایران؛ مطالعه مبتنی‌بر روش نظریه‌پردازی داده بنیاد. دوفصلنامه اندیشه مدیریت راهبردی، 10(20)، 81-126.

□ مثال انگلیسی:

Gleditsch, N. P., Pinker, S., Thayer, B. A., Levy, J. S., & Thompson, W. R. (2013). The Forum: The Decline of War. International Studies Review, 15(3), 396-419.

2-2-4. استناد به مقاله ترجمه شده؛

□ مثال فارسی:

هرنون، پیتر؛ و شواتز، کندی (1380). توصیه‌هایی در خصوص تدوین مقالات علمی – تحقیقی (ترجمه اعظم شاهبداغی). دوفصلنامه پژوهشنامه اطلاع‌رسانی، 5 (5)، 12.

2-2-5. استناد به مقاله بر گرفته از ماهنامه؛

□ مثال فارسی:

امیدی، مهدی؛ و اخلاقی، عبدالله (آذر 1396). ظرفیت‌های فلسفه سیاسی امام خمینی قدس سره. ماهنامه معرفت، 26(240)، 13-22.

□ مثال انگلیسی:

McKibben, B. (2007, October). Carbon’s New Math. National Geographic, 212(4), 32-37.

2-2-6. استناد به مقاله بر گرفته از مجله الکترونیکی آنلاین (پیوسته)؛

□ مثال فارسی:

باهنر، ناصر؛ و سهرابی، حامد ( 1396). ارتباطات گروهی نخبگان نوجوان؛ مورد مطالعه سیاست‌های کانون دانش‌پژوهان نخبه. دوفصلنامه دین و ارتباطات، 24(52)، 45-73. http://ertebatat.journals.isu.ac.ir/article_2098_e0a9ff0ef93bd1

a3dfbb27fd84a481e5.pdf.

□ مثال انگلیسی:

Sahin, N. T., Pinker, S., Cash, S. S., Schomer, D., & Halgren, E. (2009). Sequential Processing of Lexical, Grammatical, and Phonological Information Within Broca’s area. Science, 326(5951), 445-449. http://dx.doi.org/10.1126/sicence.1174481

2-2-7. استناد به مطلب برگرفته از یک وبگاه (سایت)؛

□ مثال انگلیسی:

Austerlitz, S. (2015, March 3). How Long Can a Spinoff Like ‘Better Call Saul’ Last? Retrieved From. http://fivethirtyeight.com/features/how-long-can-a-spinoff-like-better-call-saul-last/

2-3. استناد به پایان‌نامه کارشناسی ارشد یا رساله دکتری؛

2-3-1. استناد برای پایان‌نامه و رساله چاپ نشده؛

□ مثال فارسی:

مهدوی‌کنی، محمدسعید (1370). مفهوم غنا از دیدگاه اسلام. (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران.

□ مثال انگلیسی:

Onsidine, M. (1986). Australian Insurance Politics in the 1970s: Two Case Studies. (Unpublished Doctoral Dissertation). University of Melbourne, Melbourne, Australia.

2-3-2. استناد برای پایان‌نامه و رساله منتشره شده در پایگاه اطلاعاتی ملی یا بین‌المللی؛

□ مثال فارسی:

آل‌غفور، محمد‌تقی (1389). تأثیر سیاست‌ها و برنامه‌های توسعه جمهوری اسلامی ایران بر ثبات و مشارکت سیاسی (رساله دکتری). قابل بازیابی از گنج، پایگاه اطلاعات علمی ایران (ایرانداک ش. d07501ff23d1db10520494e2b947de50).

□ مثال انگلیسی:

Cooley, T. (2009). Design, Development, and Implementation of a Wireless Local Area Network (WLAN): The Hartford Job Corps Academy Case Study (Doctoral Dissertation). Available From ProQuest Dissertations and Theses Database. (UMI No. 3344745).

2-3-3. استناد برای پایان‌نامه و رساله منتشره شده در وبگاه (سایت) دانشگاه؛

□ مثال فارسی:

شمسی‌نژاد، سعید (1395). طراحی بازار بین‌بانکی مبتنی‌بر فقه امامیه درنظام پولی و مالی ایران (رساله دکتری، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران). بازیابی شده ازhttp://saed.isu.ac.ir/site/catalogue/325441

□ مثال انگلیسی:

Barua, S. (2010). Drought Assessment and Forecasting Using a Nonlinear Aggregated Drought Index (Doctoral Dissertation, Victoria University, Melbourne, Australia). Retrieved from http://vuir.vu.edu.au/1598


نویسند(گان) برای استاندارسازی منابع و مأخذ به‌کار رفته در مقاله خود (درون متنی و برون متنی)، می‌توانند از
نرم‌افزار استنادهی و ساماندهی منابع پژوهشی پژوهیار استفاده نمایند.