تحلیل مواجهه متفکران مدرسی اولیه با مسأله «ارزش پول»؛ رهیافت‌هایی برای اقتصاد اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بانکداری اسلامی)

نویسندگان

1 پژوهشگر و دانشجوی دکتری، علوم اقتصادی، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران، ایران

2 دانشیار، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، تهران ایران

چکیده

این مقاله به بررسی مواجهه تحلیلی متفکرین مدرسی اولیه با مسأله ارزش پول و همچنین دلالت‌های نظری آن برای مطالعات اقتصاد و مالیه اسلامی با بهره‌گیری از روش تحلیلی- کتابخانه‌ای پرداخته است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که مسأله ارزش پول برای متفکران مدرسی اولیه هم از زاویه اخلاقی و هم از زاویه نگرش غایت‌نگر آنان نسبت به هستی قابل‌تأمل بود و ازاین‌رو به موضوعی تحلیلی برای ایشان بدل گردید. برخلاف مطالعاتی که تاکنون انجام پذیرفته این مقاله نشان می‌دهد که متفکرین مدرسی «سه دکترین» سابژکتیو (چارتالیسم)، آبژکتیو (فلزگرا) و چندساحته را نسبت به ارزش پول توسعه دادند. همچنین بر اساس یافته‌های این پژوهش، توجه به موضوع‌شناسی نهادهای اقتصادی می‌تواند در پویایی اندیشه دینی در کاربست هنجارهای دینی بر موضوعات جدید کمک نماید. همچنین بهره‌گیری از روش غایت‌نگر در موضوع‌شناسی نهادهای اقتصادی نیز زمینه لازم جهت هماهنگی موضوع‌شناسی با هنجارهای دینی را فراهم می‌آورد. از سوی دیگر نیز ضرورت توجه به پویایی نهادهای اقتصادی درگذر زمان ازجمله دلالت‌هایی دیگری است که نحوه مواجهه تحلیلی متفکران مدرسی با مسأله ارزش پول برای مطالعات اقتصاد اسلامی دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysing the Encounterance of Early Scholastic Thinkers with the Value of Money; Lessons for Islamic Economic

نویسندگان [English]

  • Mohammadhosein Bahmanpour Khalesi 1
  • Mohammad Javad Sharifzadeh 2

1 Researcher and Phd student, Economic Sciences, Faculty of Islamic Studies and Economics, Imam Sadiq University, Tehran, Iran

2 Associate Professor, Faculty of Islamic Studies and Economics, Imam Sadiq University, Tehran, Iran

چکیده [English]

This study examines how the early scholastic thinkers dealt with the issue of the value of money and also its theoretical teachings with Analytical-library method for the study of Islamic economic. The results of this study show that money was significant for scholastic thinkers both from a moral and teleological perspectives and therefore became an analytical subject for them. Accordingly, scholastic thinkers developed three doctrines of chartalism, metalism, and combined approach in relation to the value of money. Based on the findings of this study, paying attention to the thematics of economic institutions can help in the dynamics of religious thought in the application of religious norms on new topics. Also, using the teleological method in the thematics of economic institutions provides the necessary ground for harmonizing thematics with religious norms. On the other hand, the need to pay attention to the dynamics of economic institutions over time to avoid simplification in analysis is one of the other implications of the analytical approach of school thinkers to the issue of the value of money for the study of Islamic economic.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nature of Money
  • Value of Money
  • Scholastic Thinkers
  • Chartalism
  • Metalism
  1. ایلخانی، محمد (1382). تاریخ فلسفه در قرون‌وسطی و رنسانس. ایران: سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسلامی و انسانی (سمت).
  2. Ilkhani, M., (2012).History of philosophy in the Middle Ages and Renaissance.Iran: Organization for Studying and Compiling Academic Books in Islamic and Human Sciences (Samt). (In Persian).
  3. پارسانیا، حمید (1392). جهان‌های اجتماعی. ایران: کتاب فردا.
  4. Parsania, H., (2012).Social Worlds.Iran: Kitab Farda. (In Persian).
  5. دورانت، ویل (1388). تاریخ تمدن (جلد 2)، (ابراهیم دادجو، مترجم). ایران: علمی و فرهنگی.
  6. Durant, W., (2008).History of Civilization (Volume 2), (Ibrahim Dadjo, Translator).Iran: Scientific and Cultural. (In Persian).
  7. شومپیتر، جوزف (1375). تاریخ تحلیل اقتصادی (جلد 1). (فریدون فاطمی، مترجم). ایران: مرکز.
  8. Schumpeter, Joseph (1375).History of Economic Analysis (Volume 1).(Ferydoun Fatemi, Translator).Iran: Center. (In Persian).
  9. صدر، سید محمدباقر (1375). قواعد کلی استنباط: ترجمه و شرح حلقه اول از دروس فی علم الاصول (جلد 1)، (رضا اسلامی: مترجم). ایران: بوستان کتاب.
  10. Sadr, S, M, B., (1375).The General Rules of Inference: Translation and Description of the First Chapter of Lessons in Philosophy (Volume 1), (Reza Eslami: Translator).Iran: Bostan Kitab. (In Persian).
  11. کاپلستون، فردریک چارلز (۱۳۸۸). تاریخ فلسفه (جلد 2)، (جلال‌الدین مجتبوی، مترجم). ‫ ایران: علمی و فرهنگی‌.
  12. Capleston, F, C., (2008).History of Philosophy (Volume 2), (Jalaluddin Mojtbavi, Translator).Iran: Scientific and Cultural. (In Persian).
  13. گمپل، ژان (1374). انقلاب صنعتی قرون‌وسطی، (مهدی سحابی، مترجم). ایران: مرکز.
  14. Gampel, J., (1374).Medieval Industrial Revolution, (Mehdi Sahabhi, Translator).Iran: Center.(In Persian).
  15. Ashworth, E. J. (1995). Late Scholastic Philosophy: Introduction. Vivarium, 33(1), 1-8.
  16. Aquinas, T. (1947). Summa Theologica, New York: Benziger Brothers. Journal of Philosophical Economics: Reflections on Economic and Social Issues, VIII, 2.
  17. Baeck, L. (2012). The Mediterranean Tradition in Economic Thought. Routledge.
  18. Bloch, M., (2014). Feudal Society. London: Routledge.
  19. Bridrey, É. (1906). La Théorie de la Monnaie au XIVe Siècle: Nicole Oresme; Etude D'histoire des Doctrines et Des Faits Economiques. V. Giard & E. Brière.
  20. Crisp, R. (Ed.). (2014). Aristotle: Nicomachean Ethics. Cambridge University Press.
  21. Chaplygina, I., & Lapidus, A. (2016). Economic Thought in Scholasticism. in Handbook on the History of Economic Analysis Volume II, 20-42. Edward Elgar Publishing.
  22. Copleston, F, C., (2008). History of Philosophy (Volume 2), (Jalaluddin Mojtbavi, Translator). Tehran: Scientific and Cultural.
  23. Dempsey, B. W. (1935). Just Price in a Functional Economy. The American Economic Review, 471-486.
  24. Durant, Will (2008). History of Civilization (Volume 2), (Ibrahim Dadjo, Translator). Tehran: Scientific and Cultural.
  25. Fuller, E. W. (Ed.). (2020). A Source Book on Early Monetary Thought: Writings on Money Before Adam Smith. Edward Elgar Publishing.
  26. Gampel, J., (1374). Medieval Industrial Revolution, (Mehdi Sahabhi, Translator). Centeral Tehran.
  27. Gillespie M, A., (2008). The Theological Origins of Modernity. Chicago & London: Chicago University.
  28. Gordon, B. (1975). Economic Analysis before Adam Smith: Hesiod to Lessius. Springer.
  29. Grice-Hutchinson, M. (1952). The School of Salamanca: Readings in Spanish Monetary Theory. London: Oxford University.
  30. Ilkhani, M,. (2012). History of Philosophy in the Middle Ages and Renaissance. Tehran: Organization for Studying and Compiling Academic Books in Islamic and Human Sciences (Samt).
  31. Islahi, A. A. (2011). Linkages and Similarities between Economics Ideas of Muslim Scholars and Scholastics. In Lectures in Islamic Economics and Finance, Selected From Wednesday Seminars, King Abdulaziz University, Islamic Economics Institute, Jeddah (pp. 307-332).
  32. Knapp, G. F. (1924). The State Theory of Money, New York: Augustus M.
  33. Langholm, O. (1992). Economics in the Medieval Schools: Wealth, Exchange, Value, Money and Usury According to the Paris Theological Tradition 1200-1350.
  34. Lapidus, A. (1997). Metal, Money and the Prince-John Buridan and Nicholas Oresme after Thomas Aquinas. History of Political Economy, 29(1), 21-53.
  35. Laures, J. (1928). The Political Economy of Juan de Mariana. Ludwig von Mises Institute.
  36. Mariana, J., (2002). A Treatise on the Alteration of Money. Journal of Markets & Morality, 5(2).
  37. Monroe, A. E. (1923). Monetary Theory before Adam Smith (Vol. 25). Harvard University Press.
  38. Noonan, J. T. (1957). The Scholastic Analysis of Usury.
  39. Oresme, N., (1956). The De Moneta of Nicholas Oresme, and English Mint Documents: Translated from the Latin with Introd. And Notes. Vol. 13. London, Nelson.
  40. Orozco De La TORRE, O. (2008). Monetary Thought in Islamic and Christian Scholars (13th-16th century): a Comparative Perspective on Debasement and the Rise of the Quantity Theory of Money.
  41. Parsania, H., (2012). Social Worlds. Tehran: Kitab Farda.
  42. Persson, K. G., & Sharp, P. (2015). An Economic History of Europe. Cambridge University Press.
  43. Rothbard, M. N. (2006). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought: Economic Thought before Adam Smith; and Classical Economics.
  44. Sadr, S, M, B., (1375). The General Rules of Inference: Translation and Description of the First Chapter of the Lessons in Philosophy of Philosophy (volume 1), (Reza Eslami, Translator). Qom: Bostan Kitab.
  45. Simmel, G. (2004). The Philosophy of Money. Routledge.
  46. Schumpeter, J. A. (1994). History of Economic Analysis London: Routledge.
  47. Schumpeter, J., (1375). History of Economic Analysis (Volume 1). (Ferydoun Fatemi, Translator). Centeral Tehran.
  48. Usher, A. P. (1943). The Early History of Deposit Banking in Mediterranean Europe.
  49. Vincent, J. (2014). Historical, Religious and Scholastic Prohibition of Usury: The Common Origins of Western and Islamic Financial Practices.
  • تاریخ دریافت: 03 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 04 آذر 1400
  • تاریخ پذیرش: 02 بهمن 1400