نوع مقاله : علمی

نویسندگان

• مهدی صادقی شاهدانی ¹
• محمد ابراهیم آقابابایی ²

¹ دانشیار دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

² دانشجوی دکتری علوم اقتصادی دانشگاه تهران

چکیده

عدم پرداخت اصل و فرع بدهی طبق شرایط مندرج در قرارداد، ریسک اعتباری تلقی می‌شود. از میان ریسک‌های موجود در عملیات بانکی، ریسک اعتباری از آن جهت که حیات بانک به آن وابسته است، مهم‏ترین ریسکی است که بانک‌ها با آن مواجه می‌شوند. توجه به عوامل مؤثر و مدیریت صحیح این ریسک، می‌تواند تضمین‌کننده ثبات و سودآوری بانک باشد. هرچند ابعاد مختلف این موضوع در بانکداری متداول مورد توجه قرار گرفته، اما به‏دلیل ماهیت متفاوت بانکداری اسلامی، بررسی این ریسک و پیش از آن بررسی رویکرد اسلام نسبت به موضوع ریسک بسیار ضروری است. ازاین‌رو، هدف این مقاله تبیین رویکرد اسلام نسبت به مفهوم ریسک و همچنین ارائه تحلیل نظری در مقایسه ریسک اعتباری در بانکداری اسلامی و بانکداری متداول است.
هرچند مفهوم ریسک با مفهوم غرر در مباحث اسلامی قرابت دارد، اما به نظر می‌رسد این دو مفهوم از یکدیگر متمایز است و از این جهت ایرادی متوجه قراردادها با ریسک اعتباری از دیدگاه اسلام نخواهد شد. بررسی‏ها نشان می‌دهد، هرچند بانکداری اسلامی در استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک اعتباری انعطاف کمتری دارد، ولی به‏دلیل ماهیت متفاوت قراردادها و عقود و شرایط پیرامونی در مدیریت ریسک اعتباری، بانکداری اسلامی از لحاظ نظری با ریسک اعتباری کمتری مواجه خواهد بود. به‏علاوه محدودیت‌های موجود در مدیریت ریسک نیز قابل رفع است و ازاین‌رو، بانکداری اسلامی با مدیریت صحیح ریسک اعتباری می‌تواند نسبت به بانکداری متداول باثبات‌تر باشد

کلیدواژه‌ها

• بانکداری اسلامی
• ریسک
• غرر
• ریسک اعتباری
• ارزش در معرض ریسک

20.1001.1.22518290.1390.1.1.4.2

عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of Credit Risk in Islamic Banking Versus Current Banking

نویسندگان [English]

• Mahdi Sadeghi Shahdani ¹
• MOhammad Ebrahim Agha Babaei ²

¹ Associate Professor of Imam Sadegh University

² PhD student in Economics, University of Tehran

چکیده [English]

Credit risk is defined as a situation in which the liability itself and its interests are not paid back based on the terms determined in contract. In fact, it is considered as the most important risk each bank has to encounter, among the ones present in banking operations, which is actually because of bank's later life being dependent on it. Therefore, carefully taken into account, the factors effective on the risk and the sound management of it can guarantee the bank's stability and profitability. Though the current banking has taken the various dimensions of the issue into consideration, due to the different nature of Islamic banking, it is highly necessary to investigate the risk and, what is more important, to examine the attitude of Islam toward risk in general. Hence, the aim underlying the present study is to explain the attitude of Islam to the concept of risk and also to present a theoretical analysis through which to compare credit risk in Islamic banking versus current banking.
Although the concepts of risk and gharar are similar in meaning in Islamic discussions, it seems that the two are distinct from each other, thus no criticism will be directed to contracts made on the basis of credit risk by the viewpoint of Islam. Research shows that despite being less flexible in making use of tools for the management of credit risk, Islamic banking has naturally different contracts and treaties and dissimilar surrounding conditions in the management of credit risk, which causes such banking to face theoretically less credit risk, leading to the removal of restrictions existing in the management of risk. Therefore, through having a sound management of credit risk, such banking can be more stable compared to the current banking.