چالش‌ها و فرصت‌های فناوری مالی اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (تئوری مالی اسلامی)

نویسندگان

1 استادیار، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

2 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

چکیده

مالی اسلامی که بر اساس اصول شریعت توسعه ‌یافته است و می‌تواند از کاربرد فناوری‌های مالی اسلامی بهره‌مند شود. فناوری مالی اسلامی ثابت کرده است که یک نوآوری سودمند برای صنعت خدمات مالی است و با دستیابی به گروه متنوعی از مشتریان، سطح مشارکت مالی را بهبود بخشیده است. توسعه فناوری مالی اسلامی راه را برای توسعه محصولات نوآورانه مطابق با شریعت برای مصرف‌کنندگان اسلامی هموار کرده که همچنین می‌تواند راه را برای مزیت رقابتی بیشتر برای بخش مالی اسلامی هموار کند. هدف از پژوهش حاضر شناسایی چالش‌ها و فرصت‌های فناوری مالی اسلامی است. به این منظور با رویکرد پژوهش کیفی و فراترکیب (متاسنتنز) که شامل گام‌های ۷گانه‌ای سندلوسکی وبارسو است، به ارزیابی و تحلیل نظام‌مند 270 مورد از یافته‌های پیشین پرداخته ‌شده است. در انتها نظر 10 نفر از خبرگان و اساتید، به‌وسیله پرسشنامه در سال 1401 جمع‌آوری ‌شده و با استفاده از روش کمی آنتروپی، به تعیین ضریب اثر چالش‌ها و فرصت‌های شناسایی ‌شده، پرداخته شد. در نهایت چالش‌ها و فرصت‌های که بیش‌ترین تأثیر را بر «فناوری مالی اسلامی» دارند، به‌کارگیری نیروی ماهر انسانی اخلاق‌محور برای امور تخصصی، افزایش تعامل خودکار با مشتریان به‌منظور بهبود خدمات، یکپارچه‌سازی سیستم‌ها و مرتبط کردن مشتریان با تمامی عملیات بانکی، عدم محدودیت در زمان برای انجام خدمات بانکی در حوزه مالی اسلامی، تعیین‌شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Challenges and Opportunities in Islamic Financial Technology

نویسندگان [English]

  • Akram Taftiyan 1
  • Ramin Alipour 2

1 Assistant Professor, Department of Accounting, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran

2 PhD Student, Department of Accounting, Yazd Branch, Islamic Azad University, Yazd, Iran

چکیده [English]

Islamic finance, developed on the basis of Sharia principles, can benefit from the FinTech technologies. FinTech has been a beneficial innovation for the financial services industry, especially by reaching diverse groups of customers leading to the improvement of the level of financial participations. Islamic FinTech has paved the way for the development of innovative products in accordance with Sharia, thus benefitting the Islamic consumers and creating more competitive advantage for the Islamic financial sector. The purpose of this research is to identify the challenges and opportunities of Islamic financial technology. For this purpose, a systematic evaluation and analysis of 270previously found cases have been done through qualitative research and metasynthesis including the 7 steps of Sandelowski and Barroso. At the end, the opinions of 10 experts and professors were collected by a questionnaire in 2022 and the quantitative entropy method was used to determine the coefficient effect of identified challenges and opportunities. Finally, the challenges and opportunities that have the greatest impact on "Islamic financial technology" have been the use of ethically oriented skilled people for specialized matters, the increase of automatic interaction with customers in order to improve services, the integration of the systems and the connection between customers and all banking operations, and absence of any time limit for performing banking services in the field of Islamic finance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Financial Technology
  • FinTech
  • Metasynthesis
اره‌کش سلماسی، محمد (1399). فناوری مالی (فین‌تک). هشتمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در مدیریت، اقتصاد و توسعه.
جعفری سرشت، داود؛ و علیزاده بکان، زهرا (1397). کدام بنگاه‌های اقتصادی از تأمین مالی اسلامی استفاده می‌کنند. فصلنامه قتصاد و بانکداری اسلامی، 6(23)،147-154.
حسینی، سیدعلی؛ و مرشدی، فاطمه (1399). فین‌تک اسلامی در بازارهای مالی. پنجمین همایش مالی اسلامی.
شعبانی، احمد و کجوری نژاد، عبدالمجید (1391). تبیین ساختار و مبانی مهندسی مالی اسلامی، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، 1(1)، 5-23. DOI: 10.30497/ifr.2011.1514
فاضلی، حامد؛ نجف‌پور، آرش؛ و پور اسماعیل، محمد (1397). تأثیر تأمین مالی اسلامی بر بازار کشورهای منتخب خاورمیانه. فصلنامه اقتصاد اسلامی، 18(70)، 187-203.
قادری، سامان؛ قادری، کاوه و قادری، صلاح الدین (1396). ارتقای پذیرش تامین مالی اسلامی در پرتو نگرش سهامداران، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، 6(12)، 225-244. DOI: 10.30497/ifr.2017.2004
قلی‌زاده، محمدحسن؛ و قاسم نژاد، میثم (1395). بانکداری و فین‌تک: چالش یا فرصت؟. دو ماهنامه بررسی‌های بازرگانی، 14(80)، 31-39.
میرهاشمی اسفهلان، سید احمد؛ و پهلوان، منصور (1399). نقد و بررسی تطبیقی «خدمات مالی اسلامی». فصلنامه اقتصاد و بانکداری اسلامی، 9(32)، 79-90.
نادری، جلال ؛ رامشینی، محمود و زارعی، فاطمه (1401). بررسی عوامل تاثیرگذار بر سواد مالی اسلامی با استفاده از تکنیک دنپ، نشریه تحقیقات مالی اسلامی، 11(21)، 75-110. DOI: 10.30497/ifr.2022.242426.1690
نوراحمدی، مرضیه؛ نوراحمدی، محمدجواد؛ و صادقی، حجت‌اله (1398). مروری بر تاریخچه و چشم‌انداز فین تک اسلامی و چالش‌های آن: ابزاری جهت توسعه بازار سرمایه اسلامی. پنجمین همایش مالی اسلامی.
Abdullahi, N. A. (2016). Islamic Banking in Nigeria: Issues and Prospects. Journal of Emerging Economies and Islamic Research, 4(2), 1-17.
Abojeib, M., & Habib, F. (2021). Blockchain for Islamic Social Responsibility Institutions. In Research Anthology on Blockchain Technology in Business, Healthcare, Education, and Government (pp. 1114-1128). IGI Global.
Abubakar, Y. S., Ogunbado, A. F., & Saidi, M. A. (2018). Bitcoin and its Legality from Shariah Point of View. Journal of Management, 1(4), 13-21.
Alaa Alaabed, F., & Mirakhor, A. (2017). Accelerating Risk Sharing Finance via Fintech: Nextgen Islamic Finance. In the 1st International Colloquium on Islamic Banking and Finance (pp. 1-10).
Alaeddin, O., Al Dakash, M., & Azrak, T. (2021). Implementing the Blockchain Technology in Islamic Financial Industry: Opportunities and Challenges. Journal of Information Technology Management, 13(3), 99-115.
Ali, H., Abdullah, R., & Zaini, M. Z. (2019). Fintech and its Potential Impact on Islamic Banking and Finance Industry: A Case Study of Brunei Darussalam and Malaysia. Journal of Islamic Economics and Finance, 2(1), 73-108.
Ali, H., Mohamed, H., Hashmi, H. S., & Hassan, M. (2019). Global landscape of the Islamic Fintech: opportunities, challenges and future ahead. COMSATS Journal of Islamic Finance, 4(2), 29-53.
Alonso, I. M. (2015). Crowdfunding in Islamic Finance and Microfinance: A Case Study of Egypt. Access to Finance and Human Development—Essays on Zakah, Awqaf and Microfinance, 85.
Alshater, M. M., Saba, I., Supriani, I., & Rabbani, M. R. (2022). Fintech in Islamic Finance Literature: A Review. Heliyon, e10385.
Arekesh Salmasi, M., (2019). Financial Technology (Fintech). The 8th International Research Conference on Management, Economics and Development.
Aulia, M., Yustiardhi, A. F., & Permatasari, R. O. (2020). An Overview of Indonesian Regulatory Framework on Islamic Financial Technology (Fintech). Jurnal of Ekonomi dan Keuangan Islam6(1), 64-75.
Baber, H. (2020). FinTech, Crowdfunding and Customer Retention in Islamic Banks. Vision, 24(3), 260-268.
Biancone, P. P. Secinaro, S. & Kamal, M. (2019). Crowdfunding and Fintech: Business Model Sharia Compliant. Journal of Islamic Finance, (12).
Chishti, S., & Barberis, J. (2016). The Fintech Book: The Financial Technology Handbook for Investors, Entrepreneurs and Visionaries. John Wiley & Sons.
Elasrag, H. (2019). Blockchains for Islamic Finance: Obstacles & Challenges.
Evans, C. W. (2015). Bitcoin in Islamic Banking and Finance. Journal of Islamic Banking and Finance3(1), 1-11.
Farooq, M. U. (2012). Seeking Financial Inclusion Through Islamic Finance: Opportunities & Challenges. Dear Valued Readers, 46.
Fazli, H; Najafpur, A; & Pour Ismail, M., (2017). The Effect of Islamic Financing on the Market of Selected Countries in the Middle East. Quarterly Journal of Islamic Economics, 18(70), 187-203. (In Persian)
Firmansyah, H. B. & Ramdani, A. L. (2018). The Role of Islamic Financial Technology (FinTech) Start-up in Improving Financial Inclusion in Indonesia Case: Angsur. In 3rd International Conference of Integrated Intellectual Community.
Hasan, R., Hassan, M. K., & Aliyu, S. (2020). Fintech and Islamic Finance: Literature Review and Research Agenda. Journal of Islamic Economics and Finance3(1), 75-94.
Hidajat, T. (2020). Financial Technology in Islamic View. Perisai: Islamic Banking and Finance Journal4(2), 102-112.
Hosseini, S, A; & Morshidi, F., (2019). Islamic Fintech in Financial Markets. The Fifth Islamic Finance Conference. (In Persian)
Jafari Sarasht, D; & Alizadeh Bekan, Z., (2017). Which Economic Companies use Islamic Finance? Islamic Economics and Banking Quarterly, 6(23), 147-154. (In Persian)
Jamil, N. N., & Seman, J. A. (2019). The Impact of Fintech on the Sustainability of Islamic Accounting and Finance Education in Malaysia. Journal of Islamic, Social, Economics and Development.
Ghaderi,S, Ghaderi, K, & Ghaderi,S., (2017). Improving Islamic Financing Acceptance in Light of Stockholder's Attitude, Islamic Financial Research, 6(12), 225-244. magiran.com/p1754479.(In Persian)
Laldin, M. A., & Djafri, F. (2019). Islamic finance in the digital world: Opportunities and challenges (Kewangan Islam dalam Dunia Digital: Peluang dan Cabaran). Journal of Islam in Asia (E-ISSN 2289-8077), 16(3), 283-299.
Manzoor, R., Javed, A., Ahmed, V., & Rauf, A. (2021). Digital Financial Services in Pakistan: Opportunities, Challenges and Suggestions. Journal of Finance & Economics Research, 6(2), 1-16.
Mohamed, A. M. (2019). A Comparative Study of Islamic Micro Financing for SMES in Somalia and Nigeria: Experiences, Challenges and Opportunities (Doctoral dissertation, Hamad Bin Khalifa University (Qatar)).
Mohiuddin, S. F. (2022). A Review of Islamic Finance, Financial Technology, and Applicability to the Indian Economy. Financial Technology, and Applicability to the Indian Economy.
Muneeza, A. Arshad, N. A. & Arifin, A. T. (2018). The Application of Blockchain Technology in Crowdfunding: Towards Financial Inclusion via Technology. Journal of Management and Applied Research5(2), 82-98.
Mirhashmi Esfahalan, S, A; & Pahlavan, M., (2019). Comparative Review of "Islamic Financial Services". Islamic Economics and Banking Quarterly, 9(32), 79-90.
Musari, K., & Hidayat, S. E. (2022). Digital Financial Knowledge and Behavior of Generation Z in Indonesia: A Survey of Islamic FinTech Literacy Toward Digital Financial Inclusion. In FinTech Development for Financial Inclusiveness, 96-117. IGI Global
Naderi , J., Ramshini, M & Zarei, F.(2022). Investigating the Factors Affecting Islamic Financial Literacy Using Danp Technique, Islamic Financial Research, 11(21), 75-110. magiran.com/p2420449. (In Persian)
Nazim, N. F., Razis, N. M., & Hatta, M. F. M. (2021). Behavioural Intention to Adopt Blockchain Technology among Bankers in Islamic Financial System: Perspectives in Malaysia. Journal of Information Technology and Automatic Control31(1), 11-28.
Noor Ahmadi, M; Noorahmadi, M, J; & Sadeghi, H., (2018). An Overview of the History and Perspective of Islamic Fintech and its Challenges: a Tool for the Development of the Islamic Capital Market. The Fifth Islamic Finance Conference.Naifar, N. (2019). Impact of Financial Technology (FinTech) on Islamic Finance and Financial Stability. IGI Global.
Parker, G. G., Van Alstyne, M. W., & Choudary, S. P. (2016). Platform Revolution: How Networked Markets are Transforming the Economy and How to Make them Work for you. WW Norton & Company.
Qolizadeh, M, Ha; & Ghasem Nejad, M., (2015). Banking and Fintech: Challenge or Opportunity? Quarterly Journal of Business Studies, 14(80), 31-39. (In Persian)
Rahman, A. A. A. Rahiman, H. U. Meero, A. & Amin, A. R. (2022). FinTech Innovations and Islamic Banking Performance: Post Pandemic Challenges and Opportunities.
Saba, I., Kouser, R., & Chaudhry, I. S. (2019). FinTech and Islamic Finance-Challenges and Opportunities. Journal of Economics and Development Studies5(4), 581-890.
Shabani, A; & Kajurinejad, A, M., (2011). Clarification of the Structure and Foundations of Islamic Financial Engineering, Bi-Quarterly Journal of Islamic Financial Research, 1(1), 5-23. magiran.com/p981397. (In Persian)
Todorof, M. (2018). Shariah-Compliant FinTech in the Banking Industry. In era Forum (Vol. 19, No. 1, pp. 1-17). Springer Berlin Heidelberg.
Uddin, T. A., & Mohiuddin, M. F. (2020). Islamic Social Finance in Bangladesh: Challenges and Opportunities of the Institutional and Regulatory Landscape. Law and Development Review, 13(1), 265-319.
Ulya, N. U. (2018). Peer to Peer Lending on Financial Technology Under Perspective Positive Law and Islamic Law. Journal of Islamic Business Law2(1).
Wilson, R. (2000). Challenges and Opportunities for Islamic Banking and Finance in the west: The United Kingdom experience. Islamic Economic Studies7(1).
Yavuz, M. F., & Saiti, B. (2020). Eliminating Trust Issues in Islamic Interbank Monetary System by Blockchain Technology. In Impact of Financial Technology (FinTech) on Islamic finance and financial Stability. 1-11. IGI Global.
Yunusa, M., & Nordin, N. B. (2015). Religious Challenges of Islamic Banking in Nigeria. Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(4), 46-66.
World Economic Forum. (2016). The Future of Financial Infrastructure: An Ambitious Look at how Blockchain Can Reshape Financial Services. World Economic Forum.
دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 22
اردیبهشت 1401
صفحه 837-874
  • تاریخ دریافت: 06 شهریور 1401
  • تاریخ بازنگری: 07 آبان 1401
  • تاریخ پذیرش: 22 دی 1401