ارزیابی و تحلیل معاملات تقلیدی (کپی) و قرارداد معاملات انعکاسی از منظر فقهی و حقوقی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی (بازار سرمایه اسلامی)

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدیریت مالی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛ و عضو انجمن مالی اسلامی ایران

2 دانش‌آموخته دکتری مهندسی مالی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران؛ و عضو انجمن مالی اسلامی ایران

چکیده

معاملات تقلیدی و انعکاسی، یکی از روش­های نوین معاملاتی است که بهره­گیری از آن در بازارهای مالی، گسترش یافته است. با توجه به ویژگی­های این شیوه معاملاتی، به نظر می‌رسد که نه‌تنها می­توان از این روش در مسیر تعمیق بازار سرمایه اسلامی استفاده کرد، بلکه این نوع معاملات می‌تواند به‌عنوان یک ضرورت در توسعه کمی و کیفی از سوی سیاست‌گذاران بازار مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
مقاله حاضر با هدف تحلیل روابط ارکان معاملات تقلیدی و انعکاسی از منظر فقهی و حقوقی و ارزیابی کاربردی آن؛ به دنبال پاسخ به این سؤال است که آیا می‌توان از ظرفیت­های موجود در این شیوه معاملاتی در توسعه بازار سرمایه اسلامی و بسط فین­تک اسلامی استفاده کرد و اینکه آیا این شکل از معاملات، با اصول و موازین فقه اسلامی انطباق دارد؟ به‌منظور پاسخ به این سؤال‌ها، از روش تحقیق کیفی و ابزار مصاحبه در قالب برگزاری گروه‌های کانونی استفاده شده است. نتایج پژوهش مؤید آن است که به­کارگیری معاملات تقلیدی و انعکاسی در بازار سرمایه کشور، از منظر فقهی، حقوقی و اجرایی، مغایرتی با شریعت اسلام نداشته و در بازار سرمایه اسلامی قابلیت بهره‌برداری دارد. همچنین یافته مذکور، مورد تأیید کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation and Analysis of Copy Trading and Mirror Trading Contract from a Jurisprudential and Legal Point of view

نویسندگان [English]

  • Milad Khoshzaban 1
  • Mahmoud Reza Khajeh Nasiri 2

1 M.A. in Financial Management, Sciences and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran; & Iranian Association of Islamic Finance

2 Ph.D. in Financial Engineering, Sciences and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran; & Iranian Association of Islamic Finance

چکیده [English]

Copy trading and mirror trading are new trading methods that have been widely used in the financial markets. Their characteristics make them be used in deepening the Islamic capital market and be exploited by market policymakers as a necessity in quantitative and qualitative development.
The purpose of this article is to analyze the relationship between the elements of copy trading and mirror trading from a jurisprudential and legal point of view and its practical evaluation; it is looking for an answer to the question whether it is possible to use the existing capacities in this trading method in the development of the Islamic capital market and the expansion of Islamic fintech and whether this form of trading is compatible with the principles and standards of Islamic jurisprudence. In order to answer these questions, qualitative research method and interview tools were used in the form of holding focus groups. The results of the research confirm that the use of copy trading and mirror trading in Iran's capital market does not conflict with Islamic Shariah from a jurisprudential, legal and executive point of view, and it can be used in the Islamic capital market. Also, the aforementioned finding has been approved by the shariah committee of the Securities and Exchange Organization in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Copy Trading
  • Social Trading
  • Mirror Trading Contract
  • Fintech
  • Islamic Finance
چیستی، سوزان؛ و باربریس، ژانوس (۱۳۹۷). فین‌تک؛ هندبوک فناوری‌های مالی برای سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و رویاپردازان (رضا قربانی و رسول قربانی؛ مترجمان). تهران: راه پرداخت (نشر اصلی اثر ۲۰۱۶).
چیستی، سوزان؛ و پوشمن، توماس (۱۳۹۸). ولث‌تک؛ هندبوک فین‌تک برای سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و ایده‌پردازان مالی (گروه راه پرداخت؛ مترجمان). تهران: راه پرداخت (نشر اثر اصلی ۲۰۱۸).
روبینی، آگوستین (۱۳۹۷). فین‌تک در یک نگاه؛ فناوری مالی به زبان ساده (رضا قربانی و احسان روحی؛ مترجمان) تهران: راه پرداخت (نشر اثر اصلی ۲۰۱۷).
سازمان بورس و اوراق بهادار (۱۳۸۹). دستورالعمل تأسیس و فعالیت پردازش اطلاعات مالی. تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار.
سازمان بورس و اوراق بهادار (۱۳۸۹). دستورالعمل تأسیس و فعالیت مشاور سرمایه‌گذاری. تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار.
سازمان بورس و اوراق بهادار (۱۳۹۰). فهرست موضوعات فعالیت منحصر به نهادهای مالی مستلزم أخذ مجوز. تهران: سازمان بورس و اوراق بهادار.
غلامشاهی، سارا (۱۴۰۰). گزارش ماهانه فعالیت شرکت سپرده‌گذاری اوراق بهادار و تسویه وجوه. شرکت سپرده‌گذاری اوراق بهادار و تسویه وجوه، قابل دسترس: https://csdiran.ir/
قالیباف اصل، حسن (۱۳۹۹). بازار سرمایه و تمام ابزارهای آن اسلامی است. پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، قابل دسترس: https://sena.ir/news/69771
قانون بازار اوراق بهادار (۱۳۸۴).
قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران.
کاتوزیان، ناصر (۱۳۷۸). حقوق مدنی. تهران: میزان.
موسویان، سیدعباس (۱۳۹۱). بازار سرمایه اسلامی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
محمد، هزیک؛ و علی، حسنین (۱۳۹۸). بلاکچین، فین‌تک و فایننس اسلامی: آینده اقتصاد دیجیتال اسلامی (نجمه رمضانی، مترجم). تهران:راه پرداخت (نشر اصلی اثر ۲۰۱۹).
Apesteguia, J., Oechssler, J., & Weidenholzer, S. (2020). Copy Trading. Management Science, 66(12), 5608-5622.
Civil Law of the Islamic Republic of Iran. (In Persian)
European Securities and Markets Authority (2012). MiFID Questions and Answers, Investors Protection & Intermediaries; European Securities and Markets
Gholamshahi, S. (1400). Monthly Report on the Activity of Central Securities Depository of Iran, available: https://csdiran.ir/ (In Persian)
International Organization of Securities Commissions (2017). IOSCO Research Report on Financial Technologies (Fintech). Report of International Organization of Securities Commissions
Katozian, N. (1999). Civil Rights. Tehran: Mizan. (In Persian)
Kromidha, E., & Li, M. C. (2019). Determinants of leadership in Online Social Trading: A Signaling Theory Perspective. Journal of Business Research, 97, 184-197.
Lake, R. (2020). What is Copy Trading and should you do it? Available at: https://smartasset.com/financial-advisor/copy-trading Accessed
Morgan, J. (2013). Guru Networks Sell Social Investing to Copycat Traders. Available at: https://www.bloomberg.com/news/articles/2013-06-25/guru-networks-sell-social-investing-to-copycat-traders Accessed
Mousavian, S, A. (2012). Islamic Capital Market. Tehran: Institute of Islamic Culture and Thought. (In Persian)
Mohamed, H; Ali, H. (1398). Blockchain, Fintech and Islamic Finance: Bilding The Future in the New Islamic Digital Economy (Najmeh Ramezani, Translator). Tehran: Rah-e-Pardakht (Main Publication of the Work 2019). (In Persian)
Pan, W., Altshuler, Y., & Pentland, A. (2012). Decoding Social Influence and the Wisdom of the Crowd in Financial Trading Network. in 2012 International Conference on Privacy, Security, Risk and Trust and 2012 International Confernece on Social Computing. 203-209.
Pelster, M., & Gonzalez, G. R. (2016). Social Media Interactions and Biases in Investment Decisions. Centre for Economic Policy Research. Available at https://cepr.org/sites/default/files/Matthias%20Pelster.pdf
Qalibaf Asl, H. (1399). The Capital Market and all its Financial Instrumments are Islamic. Iran Capital Market News (Sena), available: https://sena.ir/news/69771 (In Persian)
Röder, F., & Walter, A. (2019). What Drives Investment Flows into Social Trading Portfolios?. Journal of Financial Research, 42(2), 383-411.
Rubini, A. (1397). Fintech in a Flash; Financial Technology made Easy (Reza Ghorbani and Ehsan Rouhi; Translators) Tehran: Rah-e-Padakht (Publishing the Main Work of 2017). (In Persian)
Securities Market Law (2005). (In Persian)
Stock Exchange and Securities Organization (2010). Instructions for Establishing Financial data Processing. Tehran: Stock Exchange and Securities Organization. (In Persian)
Stock Exchange and Securities Organization (2010). Instructions for Establishing and Operating an Investment Advisory. Tehran: Stock Exchange and Securities Organization. (In Persian)
Stock Exchange and Securities Organization (2011). List of Topics of Activity Limited to Financial Institutions that Require a License. Tehran: Stock Exchange and Securities Organization. (In Persian)
Chishti, S; Barberis, J. (1397). The FinTech Book; The Financial Technology Handbook for Investors, Entrepreneurs and Visionaries (Reza Ghorbani and Rasoul Ghorbani; Translators). Tehran: Rah-e-Pardakht (Main Publication of 2016). (In Persian)
Chishti, S; Puschmann, T. (2009). The Wealthtech Book; FinTech Handbook for Investors, Entrepreneurs and Financial Visionaries (Rah-e-Pardakht Group; Translators). Tehran: Rah-e-Pardakht (Publishing the Main Work of 2018). (In Persian)
World Economic Forum (2015). The Future of Financial Services. Report of World Economic Forum.
https://reports.weforum.org
https://fca.org.uk/firms/copy-trading
  • تاریخ دریافت: 24 مهر 1400
  • تاریخ بازنگری: 29 دی 1400
  • تاریخ پذیرش: 11 بهمن 1400