نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»

امکان‎سنجی فقهی استفاده از روش تأمین مالی افزایش مالیات (TIF) در طرح‎های زیربنایی حمل‎و‎نقل ایران

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران

2 استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران

چکیده

یکی از چالش‎های اصلی طرح‎های زیربنائی حمل‎ونقل، تأمین مالی است. بنابراین، همواره این بخش نیازمند نوآوری‎های مالی به‌‎منظور طراحی ابزارها و نهادهای مالی جدید جهت تأمین مالی خود است. در ایران، توسعه طرح‎های زیربنائی حمل‎و نقل به‎ دلیل اتکای این بخش به منابع دولتی، با چالش مواجه است و با وجود ظرفیت‎های بالای بخش حمل‎ونقل، منابع مالی کافی جهت توسعه زیرساخت‎های حمل‎ونقل وجود ندارد از این‎رو، وزارت راه‎ و شهرسازی به‌‎عنوان مهم‎ترین نهاد سیاست‎گذاری توسعه طرح‎های زیربنائی در کشور همواره با کمبود منابع مالی مواجه می‎باشد و همواره به ‎دنبال جذب مشارکت بخش خصوصی جهت سرمایه‎گذاری در توسعه طرح‎های زیربنائی است.
یکی از پیش‎نیازهای لازم برای مشارکت بخش خصوصی در توسعه طرح‎های زیربنائی، ارائه راه‎حل‎ها و ابزارهای مالی مناسب است که این ابزارها براساس نوآوری‎های مالی و متناسب با نیاز بخش حمل‎ونقل طراحی شده باشند. روش افزایش مالیات یکی از ابزارهای مالی طراحی شده برای تأمین مالی بخش حمل‎ونقل است که می‌تواند جهت تأمین مالی توسعه طرح‎های زیربنائی به‌کار گرفته شود. این مقاله در صدد است به روش توصیفی تحلیلی و براساس فقه امامیه و متناسب با قوانین و مقررات بازار سرمایه ایران و نیاز بخش حمل‎ونقل، ابزار مالی روش افزایش مالیات (TIF) را معرفی نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Tax Increment Financing for Transportation Infrastructure Projects According to Imamia Jurisdiction

نویسندگان [English]

  • Sayyed Ali Taghavi 1
  • Sayyed Abbas Mousavian 2

1 Ph.D. Student of Financial Management of Islamic Educational Institution and Imam Sadiq University, Tehran, Iran

2 Professor of Islamic Culture and Thought Research Center, Qom

چکیده [English]

One of the main challenges faced by various economic sectors including infrastructure projects in transportation is financing. Therefore, this sector will always be in need of financial innovation to design new financial instruments and institutions to meet its financing needs. Due to the lack of financial resources in the public sector in Iran, the private sector is to invest in the development of infrastructure projects.
    One of the prerequisites for private sector participation in the development of infrastructure projects is to provide suitable financial instruments and solutions. There are some methods designed to increase taxes to fund transportation sector that can be used to finance the development of infrastructure projects. One is Tax Increment Financing (TIF) method. This article is to introduce TIF as a financial instrument using a descriptive/ analytical study based on Imamia jurisprudence and in accordance with the laws and regulations of the Iranian capital market and the needs of its transportation sector,

کلیدواژه‌ها [English]

  • Infrastructure Projects in Transportation
  • finance
  • Islamic Financing
  • Islamic Financial Instrument
  • Tax Increment Financing
بنی‌هاشمی‌خمینی، سیدمحمدحسن (1378). توضیح المسائل مراجع عظام، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به مدرسین حوزه علمیه قم.
حلی، ابوالقاسم (1403ق). شرایع‎الإسلام فی مسایل الحلال و الحرام، بیروت: دار الأضواء.
عاملی، محمد‌بن‌مکی (شهید اول) (1373). ترجمه و توضیح لمعه، مترجم: سیدعلی حسینی، قم: مؤسسه انتشارات دارالعلم.
عمید، حسن (1363). فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر.
فروغ‌نژاد، حیدر و مهدی خوشنود (1396). «اوراق قرض‌الحسنه و تأمین مالی کسب‌و‌کارهای اجتماعی»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 12، 35-66.
قادری، سامان، کاوه قادری و صلاح‌الدین قادری (1396). ارتقای پذیرش تأمین مالی اسلامی در پرتو نگرش سهامداران»، تحقیقات مالی اسلامی، شماره 12، 225-244.
قادری، محسن (1390). «نکاتی کاربردی پیرامون اوراق مشارکت شهرداری‌ها»، دنیای اقتصاد، شماره 2385، 29.
کاتوزیان، ناصر (1378). حقوق مدنی (عقود معیّن)، تهران: انتشار.
موسویان، سیدعباس (1386). ابزارهای مالی اسلامی (صکوک)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
موسوی‌خمینی، سیدروح‎الله (1363). تحریر‎الوسیله، قم: نشر اسلامی.
نجفی، محمدحسن (1367). جواهر الکلام، بیروت: دار الکتب الإسلامیه.
نیکفر، مهدی (1371). قانون مدنی در آرا دیوان عالی کشور، تهران: کیهان.
Dye, R. F., & Merriman, D. F. (2006). Tax Increment Financing: A Tool for Local Economic Development. Journal of Housing and Community Development, 63(3), 22.
Ehlers, T. (2014). Understanding the Challenges for Infrastructure Finance.
Johnson, C. L., Man, J. Y., & Man, J. Y. (Eds.). (2001). Tax Increment Financing and Economic Development: Uses, Structures, and Impact. SUNY Press.
Kerth, R. (2011). Phineas Baxandall, Tax-Increment Financing, U.S. Pirg Education Fund.
Kriz, K. A. (2003). Tax Increment Financing: it's Effect on Local Government Finances. University of Minnesota Cura Reporter, 33(2), 1-7.
Kirk, R. S., & Mallett, W. J. (2012). Funding and Financing Highways and Public Transportation (p. 23). Congressional Research Service.
Layton, D. (2016). Effects of the Great Recession on Tax Increment Financing in the United States, Georgia and Atlanta, Andrew Young Schoo..
Lennon, S. (2008). Tax Increment Financing to Fund Infrastructure in Australia, Price Waterhouse Coopers.
McIntosh, J., Trubka, R., & Newman, P. (2015). Tax Increment Financing Framework for Integrated Transit and Urban Renewal Projects in Car Dependent Cities. Urban Policy and Research, 33(1), 37-60.
Sintropher, M. (2015). Innovative Financing for Transport Schemes, University College London.
Weber, R. N., & Goddeeris, L. (2007). Tax Increment Financing: Process and Planning Issues. Cambridge, MA: Lincoln Institute of Land Policy.
Zhao, Z., Das, K., & Larson, K. (2010). Tax Increment Financing as a Value Capture Strategy in Funding Transportation. Transportation Research Record: Journal of the Transportation Research Board, (2187), 1-7.
نشریه علمی «تحقیقات مالی اسلامی»
دوره 7، شماره 2 - شماره پیاپی 14
اردیبهشت 1397
صفحه 309-338
  • تاریخ دریافت: 17 شهریور 1395
  • تاریخ پذیرش: 02 اسفند 1395