نوع مقاله : علمی

نویسندگان

• سیدعباس موسویان ¹
• بلال فریدی وثوق ²
• علی فرهادیان ²

¹ استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی

² کارشناس ارشد مدیریت مالی

چکیده

امروزه در کنار طراحی انواع متنوع سپرده‌های بانکی، یکی از متداول‏ترین روش‏های تأمین مالی بانک‏ها، استفاده از انتشار اوراق بهادار با پشتوانه تسهیلات بانکی است. استفاده از این ابزار در بانکداری متعارف سابقه زیادی دارد؛ بانک‌ها با بهره‌گیری از این ابزار منابع خود را تجدید کرده و قدرت اعطای تسهیلات اعتباری خود را مضاعف می‌کنند، استفاده از این ابزار در بانک‏‏های اسلامی از جمله در ایران سابقه زیادی ندارد.
با تصویب قانون بازار اوراق بهادار در سال‌های 1384 و 1388، بستر قانونی لازم برای طراحی و انتشار انواع گوناگون اوراق بهادار جدید ایجاد شده است. اکنون بانک‏‏های ایران نیز می‏توانند از طریق طراحی و انتشار ابزارهای مالی جدید، به‏ویژه از طریق تبدیل تسهیلات اعطایی به اوراق بهادار، اقدام به تأمین مالی از طریق بازار سرمایه نمایند.
این تحقیق، با هدف معرفی چنین ابزاری، از سه بخش تشکیل شده است: در بخش نخست، با نگاهی به سابقه تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار در بانکداری متعارف و بانک‌های اسلامی اهداف، عملکرد و آسیب‏شناسی تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار تبیین می‌شود و در بخش دوم، ابزار مالی مناسب برای تبدیل دارایی‌های بانکی به اوراق بهادار در بانکداری ایران طراحی می‌گردد، با این ویژگی‌ها که نخست، از منظر فقهی ابزاری قبول‌شدنی باشد؛ دوم، با قوانین و مقررات پولی و مالی ایران سازگار باشد؛ سوم، با توجه به نقش این ابزارها در پدید آمدن بحران مالی اخیر، باعث ایجاد بحران نگردد و در بخش پایانی ریسک‏های ابزارهای طراحی‌شده و مدیریت آن‏ها بررسی می‏شود.

کلیدواژه‌ها

• اوراق بهادار بانکی
• اوراق مرابحه رهنی
• اوراق اجاره به‏شرط ‌تملیک
• مدیریت ریسک

20.1001.1.22518290.1390.1.1.5.3

عنوان مقاله [English]

Bank Securities (Stocks); Changing Banking Facilities into Securities in Non-usurious Banking

نویسندگان [English]

• Sayyed Abbas Mousavian ¹
• Balal Faridi Vosogh ²
• Ali Farhadi ²

¹ Professor of the Institute of Islamic Culture and Thought

² Master of Financial Management

چکیده [English]

One of the most common methods of financing to which banks repeatedly resort nowadays is, in addition to planning different kinds of bank deposits, to distribute securities supported by bank facilities. The application of such tools is highly experienced in the current banking. In fact, enjoying such instruments, banks have the intention to renew their resources in their attempt to enhance their power of granting credit facilities. However, such tools are not highly common in Islamic banks, including the ones across Iran.
After the law of stock market was ratified in 1384 and 1388, legal grounds necessary to plan and distribute different kinds of new securities were provided. Now Iranian banks are also able to finance through capital market with the help of planning and distribution of new financial tools, especially via changing of bestowed facilities into securities.
The present study is seeking to introduce such tools in three sections. In the first section, taking a glance look at the history of changing bank assets into securities in conventional banking and Islamic banks, the research will clarify the goals, performance and pathology of changing bank assts into securities. The second section deals with designing suitable financial instruments for the changing of bank assets into securities in Iran banking system. It will also be explained that such tools should have the following characteristics: first, they should be acceptable by jurisprudential standpoint; second, they should be consistent with monetary and financial laws and rules of Iran; third, regarding the role of such tools in the occurrence of current financial crisis, they should not be crisis-making. In the last section, the study will try to examine possible risks of the designed instruments and the ways to manage them.

کلیدواژه‌ها [English]

• bank securities
• papers of mortgaged interest
• renting-for purpose of-possession papers
• Risk Management