مقایسۀ ریسک و بازده تسهیلات مبادله‎ای با نرخ سود اعلام‌شده توسط شورای پول و اعتبار و تسهیلات مشارکتی مبتنی بر ارزش افزودۀ اقتصادی بر اساس معیارهای شارپ، جنسن و ترینر

نوع مقاله : علمی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده معارف اسلامی و الهیات دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

2 دانشیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق علیه السلام

3 دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه امام صادق علیه‌السلام

چکیده

یکی از سؤالات مطرح در نظام بانکداری بدون ربا آن است که در هریک از عقود اسلامی مورد استفاده در این نظام، چه روش تعیین سودی برتر از سایر روشهاست.
این تحقیق دو منطق تعیین سود، یعنی تعیین سود بر اساس ارزش افزوده اقتصادی و تعیین سود بر اساس نرخ اعلام‌شده توسط شورای پول و اعتبار را با یکدیگر مقایسه مینماید و سعی میکند به این سؤال پاسخ گوید که در محدودۀ شرکتهای پذیرفته‌شده در بازار سرمایه، کدام روش تعیین سود بانکی برای بانکها بازدهی تعدیل‌شده با ریسک بیشتری را ایجاد مینماید. پژوهش حاضر با استفاده از اطلاعات موجود در صورتهای مالی ده سال اخیر 26 بنگاه بزرگ اقتصادی که در 5 گروه صنعتی طبقهبندی میشوند، برای هر بنگاه بازده وامهای مبتنی بر منطق ارزش افزوده اقتصادی را شبیهسازی نموده و پس از آن به کمک معیارهای شارپ، ترینور و ترینور تعدیل‌شده و جنسون، به مقایسه این بازده با بازده تعدیل‌شده با ریسک وامهای مبتنی بر نرخ بازدهی تعیین‌شده توسط مقامات پولی میپردازد. در بررسی یکجا و بررسی به‌تفکیک صنعت مشخص گردید که در اکثریت قریب به اتفاق موارد، بازدهی تعدیل‌شده با ریسک وامهای مبتنی بر ارزش افزوده اقتصادی بیشتر از وامهای مبتنی بر نرخ سود تعیین‌شده توسط مقامات پولی بوده است؛ ازاینرو، نتایج این تحقیق میتواند طراحان نظام مالی اسلامی را به استفاده از شیوههای تأمین مالی مبتنی بر ارزش افزوده اقتصادی ترغیب و تشویق نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of Risk and Return between the Time-Value Based Contracts and Economic Value- Added Based Contracts According to Sharp, Jenson and Trinor Measures

نویسندگان [English]

  • Golam Reza Mesbahimoghadam 1
  • Mohammad Mahdi Asgari 2
  • Mohammad Amin Alinaghi Langari 3

1 Associate Professor, Faculty of Islamic Studies and Theology, Imam Sadiq University

2 Associate Professor, Faculty of Islamic Studies and Economics, Imam Sadegh University

3 PhD Student in Financial Management, Imam Sadiq University

چکیده [English]

One of the most important questions in Islamic banking system is about the best method for calculating the interest rate of loans and deposits. This paper compares two methods : time- value method and economic value- added method and tries to answer this question that, based on the information gathered from the financial statements of a sample of the accepted firms in the Iranian exchange market, which method makes more risk-adjusted return. In regard to the fact that the current Islamic banks almost do not use any kind of economic value- added based contracts, we have examined the financial statements of 26 companies in 5 industrial groups to simulate the adjusted return of economic value- added based loans and then compare them with the adjusted return of the time value of money- based loans. We have used the Sharp, Trinor, adjusted Trinor and Jenson indexes for the comparison of the two kinds of loan adjusted returns. We have concluded in the general data analysis and also the classified data analysis that the simulated adjusted returns of the economic value- added based loans were more than the real adjusted return of the time value of money-based contracts. This can create adequate incentives for the Islamic financial system designers to design and implement economic value-added based loans.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Banking
  • islamic banking
  • Risk
  • Return of Exchange Facilities
  • Corporate Facilities
  • Value- Added
  • Sharpe
  • Jensen and Treanor Criteria
اسلامی بیدگلی (1387)، مباحثی در تئوری و مدیریت مالی، تهران: انتشارات ترمه. انواری رستمی، علی‌اصغر (1378)، مدیریت مالی و سرمایه‏گذاری، بخش چهارم، فصل اول، تهران: طراحان نشر. موسویان، سید عباس (1386)، ابزارهای مالی اسلامی، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. موسویان، سید عباس (1384)، «ارزیابی قراردادها و شیوه‌های اعطای تسهیلات در بانکداری بدون ربا»، اقتصاد اسلامی، شماره 19. ندری، کامران (1381)، «تحلیل مفهوم بهره طبیعی و سهمیه‌بندی اعتباری»، رساله دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع)، به راهنمایی: اسدالله فرزین‌وش؛ اساتید مشاور: حضرت آیت‌الله محمدباقر باقری‌کنی و دکتر ابراهیم شیبانی. وستون، جان فردریک و بریگام (1386)، مدیریت مالی، حسین عبده تبریزی و پرویز مشیرزاده مؤیدی، تهران: نشر آگه، چاپ 27. هدایتی، سیّد علی‌اصغر و همکاران (1375)، مجموعه مقالات هفتمین همایش بانکداری اسلامی، تهران: مؤسسه عالی بانکداری ایران. Galitzl (1996), Financial Engineering- Tools and Techniques to Manage Risk, Pitman Pub Glib T. (2002), "Risk Management: A Practical Toolkit for Identifying Analyzing and Coping with project Risks", www.resultplanning.com Hube. K. (1998), "Investors must Recall Risk, Investing’s four Letter Word", Wall Street Journal, Interactive Edition January 23. Markowitz H.M. (1959), Portfo lio Selection (First Edition), New York: John Wiley and Sons.
دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4
اردیبهشت 1392
صفحه 157-178
  • تاریخ دریافت: 24 شهریور 1394
  • تاریخ پذیرش: 24 شهریور 1394